Alkoholizm, jak każde inne uzależnienie przygniata swoim ciężarem nie tylko osobę, która zatraciła się w używce, ale i całe jej otoczenie. To przerażające, jak zwykły produkt powszechnie dostępny w sklepie na wyciągnięcie ręki, może stać się przyczyną cierpienia całej rodziny, a nawet kilku pokoleń. Członkowie rodziny, którzy żyją z alkoholikiem pod jednym dachem, nie uchronią się od niepewności, którą alkoholik przynosi do domu z każdą nową butelką.
Jak nadużywanie alkoholu wpływa na członków rodziny?
Alkohol to wyjątkowa używka, ponieważ w pełni akceptowana przez społeczeństwo. Początki uzależnienia łatwo więc ukryć przed innymi, a czasem i przed samym sobą. Czy choroba alkoholowa rozpoczyna się od pierwszego kieliszka wypitego samotnie w domu? Czy od dnia, w którym człowiek po raz pierwszy sięga po tzw. setkę w służbowej toalecie? Granica między dobrą zabawą, a chorobą jest niezwykle cienka. Jedno jest jednak pewne, gdy alkohol staje się przyczyną rodzinnych kłótni, izolacji i uczucia wstydu, to granica została już dawno przekroczona. Wpływ picia na życie rodzinne opisane zostało w wielu książkach. Czasami jednak wystarczy bliżej przyjrzeć się osobom, które codziennie nas otaczają, by poznać, że borykają się z alkoholizmem bliskiej osoby. Nastolatek, który zamiast wracać po szkole do domu, woli w mrozie przesiadywać na dworcu. Kobieta, która codziennie z samego rana stara się dyskretnie wynosić na śmietnik puste, obijające się o siebie butelki, czy dziecko, które milczy na lekcji, ponieważ nie jest w stanie wyjaśnić wychowawczyni, dlaczego znów nie odrobiło pracy domowej. Mimo, iż uzależnienie z definicji nie jest chorobą zakaźną, to alkoholizm w rodzinie łapie w swoje szpony wszystkich jej członków.
Życie z osobą uzależnioną od alkoholu a współuzależnienie
Alkoholik w rodzinie nie jest powodem do dumy, dlatego wiele osób całą swoją energię przeznacza na ukrywanie domowej rzeczywistości przed oceniającymi spojrzeniami sąsiadów. Takie początki ma często współuzależnienie od alkoholu. Nie oznacza to, że żona, czy mąż osoby uzależnionej zaczyna sięgać do kieliszka wraz z małżonkiem. Współuzależnienie to stan, w którym członkowie rodziny początkowo za wszelką cenę pragną tworzyć złudzenie, że w ich życiu nic się nie zmieniło. Pierwsze oznaki alkoholizmu, tłumaczą „gorszym dniem” ukochanej osoby, czy jej prawem do odreagowania codziennych trudów. Wraz z postępującą chorobą, podporządkowują swój codzienny harmonogram dnia do faz picia żony lub męża. Miłość, którą darzyli wcześniej partnera, staje się bardzo bogata w pokłady wyrozumiałości oraz opiekuńczości. Niestety tym samym kobieta całkowicie ignoruje swoje potrzeby, a także izoluje się od społeczeństwa. Czuje się odpowiedzialna za sytuację w domu, dlatego tym bardziej unika spotkań towarzyskich, ponieważ i tak nie zdobędzie się na szczerą rozmowę. Choć wiele kobiet w teorii wie, jak powinna postępować żona alkoholika, to gdy w grę wchodzi honor rodziny, wiele z nich decyduje się tkwić we współuzależnieniu.
Jak radzą sobie dzieci w domu z problemem alkoholowym?
Wpływ picia na życie uczuciowe i relacje małżeńskie niszczy dwoje dorosłych ludzi, którzy ze względu na swój wiek mają prawo do samodzielnie podejmowanych decyzji. Żona alkoholika, gdy znajdzie w sobie siłę, może od niego odejść. Mąż alkoholiczki również może ją zostawić, ale dzieci… dzieci nie mają tutaj wyboru. Szczególnie, gdy problem alkoholowy jest silnie ukrywany przed otoczeniem. Wówczas dziecko uczy się tłumienia emocji. Może zamknąć się w sobie, albo wręcz przeciwnie, stać się duszą towarzystwa, klasowym śmieszkiem, który w ten sposób odcina się od rzeczywistości. Bez względu na przybraną formę radzenia sobie z domowymi trudnościami, każdemu dziecku towarzyszy niepewność, strach przed tym, co zastaną za progiem domu. Czy trafią na pijackie wylewy miłości ojca, czy szalejącą ze wściekłości matkę, która będzie obwiniać go za swoje niepowodzenia. Takie warunki nie sprzyjają jakiemukolwiek skupieniu. Właśnie dlatego wpływ alkoholizmu rodziców na dzieci najszybciej uwidacznia się w wynikach w nauce.
Skutki alkoholizmu w rodzinie
Alkoholizm to choroba, której skutki odnaleźć można w kilku następujących po sobie pokoleniach. Wychowywanie się w domu, którego rytm wyznaczał alkohol, silnie kształtuje osobowość młodego człowieka. 30-latek, który obecnie odwiedza psychologa, ponieważ boi się, że nie sprosta roli rodzica, nawet nie wie, że jego ojciec jest dla niego wzorem odpowiedzialności, ponieważ wychowywał się w rodzinie z problemem alkoholowym i od najmłodszych lat kosztem swojego dzieciństwa dbał o swoich rodziców i bronił honoru rodziny, tłumiąc swoje dziecięce potrzeby. Kobieta, która popadła w pracoholizm, nawet nie zdaje sobie sprawy, że w ten sposób próbuje odzyskać poczucie własnej wartości, które utraciła w domu rodzinnym. Skutki alkoholizmu w rodzinie widoczne są w stylu przywiązania danej osoby, jej skłonności do podejmowania ryzyka, partnerze, którego wybiera, tego, jak reaguje na sytuację stresową oraz wielu, wielu innych działaniach. Alkohol w związku, czy w domu rodzinnym jest niczym blizna na ciele, której nie można się pozbyć. Jej wielkość, głębokość i bolesność zależy jednak od tego, jak szybko osoba uzależniona przyzna się do problemu i podejmie leczenie.