Uzależnienie i przedawkowanie mdma (ecstasy) – objawy, skutki i postępowanie

CO TO JEST MDMA?

Ecstasy, czyli 3,4-Metylenodioksymetamfetamina (MDMA), to narkotyk, który określany jest również jako piguły, pixy, dropsy. Stanowi on organiczny związek chemiczny, który występuje w postaci małych, okrągłych, kolorowych tabletek z wytłaczanym logo (serca, koniczyny, krokodyla, korony itp.). Ich wygląd zbliżony jest do pudrowych cukierków. Pierwotnie środek wykorzystywany był przez psychologów, którzy podawali go pacjentom celem ułatwienia okazywania uczuć. Niemniej jednak ze względu na jego psychodeliczne i euforyczne właściwości został zakazany do stosowania w celach terapeutycznych. MDMA często określany jest jako narkotyk imprezowy czy niedzielny, gdyż zażywany jest przede wszystkim na imprezach, festiwalach muzycznych.

Należy wskazać, że MDMA mimo iż nie jest tak toksyczny, jak narkotyki twarde, to może być równie niebezpieczny dla osób z problemami z układem krążenia.

ECSTASY DZIAŁANIE

MDMA jet pochodną amfetaminy i meskaliny, łączy w sobie właściwości obu tych substancji. Ecstasy działa jak stymulant, przez co wykazuje podobne działanie do amfetaminy, ale ma też właściwości psychodeliczne, takie jak meskalina. U osób, które zażyły MDMA występuje zazwyczaj:

• poczucie jedności z innymi osobami oraz chęć okazywania koleżeńskich, a nawet przyjacielskich uczuć,
• swoisty stan błogostanu, radości i euforii,
• pobudzenie psychiczne i fizyczne,
• brak zmęczenia i zmniejszony apetyt,
• nieostre widzenie, intensywniejsze postrzeganie barw,
• zintensyfikowane odczuwanie bodźców dotykowych,
• podbudzenie seksualne.

Warto wskazać, że uczucia te są subiektywne, co oznacza, że u różnych osób pojawić się mogą efekty z różną intensywnością i różne doznania.

Ecstasy ma silne działanie euforyczne, efekt taki można poczuć już po zażyciu jednej tabletki. Narkotyk zażywany jest w postaci tabletki, którą zażywa się w całości, rozgryza bądź kruszy i rozpuszcza w napoju. Warto wskazać, że MDMA niekiedy wciągany jest przez nos, jednak takie zastosowanie jest znacznie rzadziej praktykowane. Spowodowane jest to gorzkim smakiem substancji i możliwością podrażnienia błon śluzowych, które może wywołać narkotyk. Ecstasy zaczyna działać po około 30-45 minutach od zażycia. Niemniej jednak niekiedy na efekty działania narkotyku trzeba poczekać nawet do 1-2 godzin. Warto wskazać, że narkotyk działa średnio od 2 do 4 godzin, ale czas działania może przedłużyć się nawet do 6 godzin.

Przez wiele lat uważano, że MDMA przyczynia się do niszczenia komórek nerwowych i wprowadza nieodwracalne zmiany w funkcjonowaniu mózgu. Przypuszczenia te jednak się nie potwierdziły, co nie oznacza, że substancja ta należy do bezpiecznych. Jej zażywanie w każdym przypadku wiąże się z ogromnym ryzykiem, gdyż tabletki, które znajdują się w nielegalnym obiegu, mają szkodliwe, toksyczne wypełniacze. Należy wskazać, że mogą one potęgować szkodliwy wpływ ecstasy na serce oraz nadmiernie obciążać układ krwionośny, co w konsekwencji może doprowadzić do niewydolności.

MDMA OBJAWY UZALEŻNIENIA

Nie istnieją dowody na to, że ecstasy uzależnia fizycznie. Niemniej jednak środek powoduje uzależnienie psychiczne, gdyż wiąże się z przymusem zażywania kolejnych dawek w celu poprawy samopoczucia. Co ważne, uzależnienie rozwija się szybciej u osób, które nie zachowują sześciotygodniowej przerwy między spożywaniem kolejnych dawek, ponieważ to minimalny czas, który jest potrzebny do wyrównania poziomu serotoniny w mózgu. Uzależnienie od ecstasy wiąże się z występowaniem charakterystycznych objawów. W tym znaczeniu uzależnienie od MDMA powoduje szereg zmian fizjologicznych, z czego niektóre z nich mogą być odczuwane subiektywnie, a inne widoczne przez otoczenie. Dlatego też do subiektywnych objawów zażywania i uzależnienia od MDMA należy podniesiona temperatura ciała, kołatanie serca i zwiększone ciśnienie, nudności i wymioty, szczękościsk bądź zgrzytanie zębami, suchość w ustach i związany z tym przymus ciągłego oblizywania ust, a także nadmierna potliwość.

Z kolei do objawów uzależnienia od narkotyku, które są widoczne dla otoczenia, zaliczyć można powiększone źrenice, nadpobudliwość oraz brak koordynacji ruchowej, irracjonalne zachowanie. Osoby pod wpływem MDMA przejawiają również nadmierną gadatliwość, „międlenie” ustami i mają przymknięte powieki.

MDMA SKUTKI ZAŻYWANIA

Zażywanie ecstasy poza pozornie pozytywnymi, euforycznymi skutkami wiąże się również ze skutkami ubocznymi. W tym znaczeniu należy wskazać, że zastosowanie MDMA na drugi dzień po zażyciu wiąże się z pojawieniem się kaca, czyli objawów odstawiennych w postaci obniżonego nastroju, który związany się jest z nagłym spadkiem serotoniny, dodatkowo pojawia się senność, zmęczenie, mdłości i zawroty głowy, a także drażliwość i zmniejszona koncentracja. Co ważne objawy odstawienne mogą utrzymywać się nawet przez 2 dni od zażycia substancji. Ponadto, u osób, które zażywają ecstasy, pojawia się uzależnienie psychiczne, wiążące się z wewnętrznym przymusem zażywania kolejnych tabletek MDMA.

OBJAWY PRZEDAWKOWANIA MDMA

Przedawkowanie ecstasy wiąże się z wystąpieniem poważnych skutków ubocznych, co zazwyczaj ma miejsce po zażyciu więcej aniżeli 3 tabletek bądź zażyciu tabletek w odstępie czasu krótszym niż 2,5 godziny pomiędzy kolejnymi dawkami. Niemniej jednak, zdarza się, że skutki uboczne pojawiają się już po przyjęciu jednej dawki narkotyku (jednej tabletki), szczególnie u osób mających problemy z układem krążenia. Wówczas zażycie narkotyku może doprowadzić do zapaści i w konsekwencji do śmierci.

Do objawów przedawkowania MDMA zaliczyć można:

• tachykardię,
• migotanie komór serca,
• złośliwy zespół neuroleptyczny, który obejmuje nagły spadek ciśnienia krwi, wzrost temperatury ciała, a także drgawki i śpiączkę (stanowi on najbardziej niebezpieczny skutek zażycia ecstasy, który zazwyczaj prowadzi do śmierci z przedawkowania),
• psychozy oraz urojenia,
• splątanie i bełkotliwa mowa,
• odwodnienie organizmu.

Należy wskazać, że ryzyko przedawkowania wzrasta w sytuacji łączenia ecstasy z innymi substancjami psychoaktywnymi, w tym z alkoholem, amfetaminą czy marihuaną lub kokainą.

MDMA DAWKA ŚMIERTELNA

Trudno jednoznacznie wskazać jaka dawka MDMA będzie śmiertelna, gdyż uzależnione jest to od indywidualnych cech jednostek. Niemniej jednak ryzyko przedawkowania i zażycia dawki śmiertelnej wzrasta u osób z problemami z układem krążenia. W niektórych przypadkach bowiem wystarczy tylko jedna tabletka, by doprowadzić do zapaści, co skutkuje zazwyczaj śmiercią. Niemniej jednak osoby zażywające ecstasy mają różną tolerancję, przez co u różnych osób obserwować można różne reakcje nasilone w innym stopniu.

LECZENIE UZALEŻNIENIA OD MDMA

Leczenie uzależnienia od MDMA nie różni się od odwyku od innych środków psychoaktywnych. Należy zatem wskazać, że terapia przebiega dwuetapowo. W tym znaczeniu konieczne jest wyróżnienie pierwszego etapu leczenia, który obejmuje detoks organizmu z substancji toksycznej – w tym przypadku ecstasy i ewentualnej terapii farmakologicznej umożliwiającej utrzymanie funkcji życiowych. Drugim etapem jest psychoterapia obejmująca terapię indywidualną i grupową, celem której jest przepracowanie sposobów radzenia sobie z trudnościami i przygotowanie do życia bez nałogu.

Narkomania stanowi poważny problem społeczny, a nałogi od substancji psychoaktywnych dotyczą coraz młodszych osób. Z tego względu niezwykle ważne jest prowadzenie działalności edukacyjnej i informacyjnej na temat narkotyków i dopalaczy oraz skutków ich zażywania. Niezwykle ważna jest również umiejętność diagnozy i rozpoznania objawów przedawkowania narkotyków, która w wielu przypadkach pozwala na uniknięcie poważnych konsekwencji narkotyzowania się.