Heroina inaczej określana jako diamorfina (to acetylowa pochodna morfiny) należy do grupy opiatów i jest narkotykiem twardym. Substancja ta oddziałuje na receptor opiatowy w mózgu. Czysta heroina jest wysokoprzetworzoną substancją o białym, lekko beżowym zabarwieniu. Proszek (bo w takiej formie można kupić heroinę) jest bardzo drogi, dlatego dostęp mają do niego zazwyczaj osoby dobrze sytuowane. Niemniej jednak istnieją narkotyki o gorszym składzie, które określane są jako „kompot” lub tzw. brown sugar, zawierający domieszki i zanieczyszczenia, dlatego ich barwa zbliżona jest do brązu, stąd nazwa. Uzależnienie od heroiny określane jest mianem heroinizmu, a osoby uzależnione heroinistami. Heroina jest silnym narkotykiem, w przypadku którego uzależnienie psychiczne może pojawić się już po zażyciu pierwszej dawki substancji. Oznacza to, że osoby predysponowane do tego typu substancji odczuwają wewnętrzny przymus, niemożliwą do opanowania chęć do narkotyzowania się, która nasila się wraz z przyjmowaniem kolejnych dawek narkotyku. Wynikiem czego jest również wystąpienie uzależnienia fizycznego (fizjologicznego). Jak zatem objawia się uzależnienie od heroiny? Jak wygląda uzależnienie od heroiny? Jak je rozpoznać? Czy można wyjść z uzależnienia od heroiny?
OBJAWY UZALEŻNIENIA OD HEROINY
Heroina to narkotyk twardy, a uzależnienie od heroiny znalazło się na liście Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10. Narkotyk powoduje silne uzależnienie psychiczne i fizyczne, które uniemożliwia zerwanie z nałogiem. Narkotyzowanie się heroiną, podobnie jak innymi narkotykami, skutkuje wystąpieniem licznych objawów. Jak zatem rozpoznać uzależnienie od heroiny? Osoby uzależnione od tej substancji psychoaktywnej mają zwężone źrenice i słabą reakcję na światło (źrenic). Ponadto, zaobserwować można błogostan, nirwanę i euforię, pojawia się apatia, spowolnienie psychoruchowe, zmniejszenie apetytu i odczuwania głodu. Dodatkowo u heroinistów pojawia się uczucie senności i ciepła, skąpe oddawanie moczu, skurczenie zwieraczy, spowolnienie ruchów perystaltycznych jelit i żołądka, u kobiet zaś zaburzenie miesiączkowania, niewrażliwość na nieprzyjemne doznania i ból, spadek ciśnienia krwi, zaburzenia myślenia, percepcji, uwagi oraz pamięci, a także obniżenie temperatury ciała. Warto wskazać, że narkotyk zażyty pierwszy raz może skutkować pojawieniem się nudności i wymiotów. Niemniej jednak objawy te ustępują wraz z rozwojem tolerancji na narkotyk. Dodatkowo poza powyższymi objawami osoby uzależnione od heroiny najczęściej noszą przy sobie przedmioty i akcesoria, które są niezbędne do zażywania narkotyku, a jest to łyżka, kawałki folii aluminiowej, strzykawki, kapsle etc. Z tego powodu posiadanie tych przedmiotów może wskazywać na uzależnienie.
SKUTKI UZALEŻNIENIA OD HEROINY
Heroina to silny narkotyk twardy, który powoduje uzależnienie psychiczne i fizyczne. Stosunkowo szybko pojawia się wzrost tolerancji na substancję psychoaktywną, co skutkuje koniecznością zażywania coraz większych dawek narkotyku, celem uzyskania zadowalających efektów. W sytuacji odstawienia lub ograniczenia ilości zażywanych dawek pojawia się głód narkotykowy, który zmusza jednostkę do zażywania kolejnych dawek środka psychoaktywnego. Mechanizm – szybkość oraz siła – uzależnienia określonej osoby od narkotyku są zindywidualizowane. Wpływa na to sytuacja psychiczno-socjalna oraz przyczyny, które skłoniły do zażycia substancji psychoaktywnej. Osoby bowiem w ciężkiej sytuacji życiowej, rodzinnej lub zawodowej, dla których heroina stanowi formę ucieczki od rzeczywistości, uzależnią się szybciej, aniżeli osoby, które eksperymentują ze specyfikiem. Powoduje to również wzmożoną determinację w pozyskiwaniu kolejnych dawek narkotyku. Wiąże się to nie tylko z łamaniem norm moralnych, ale również prawnych. Z tego powodu heroiniści nierzadko popadają w konflikty z prawem (kradzieże, napaści celem zdobycia środków na narkotyki). Przyczynia się to do skutków społecznych i psychicznych narkotyzowania się. Dochodzi do dezorganizacji życia rodzinnego, zawodowego i społecznego. Heroinista wycofuje się ze wszelkich kontaktów, wyprzedaje majątek, dopuszcza się czynów zabronionych. Przestaje dbać o wygląd i kontakty z najbliższymi, rezygnuje z wszelkiej aktywności na rzecz narkotyzowania się. Należy wskazać, że nałóg prowadzi również do poważnych problemów zdrowotnych. Pojawiają się bowiem zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu wielu układów i narządów, które w skrajnych przypadkach mogą skutkować śmiercią osoby uzależnionej od heroiny.
HEROINA DAWKA ŚMIERTELNA
Heroina to narkotyk, który może spowodować uzależnienie już po przyjęciu jednej dawki. Zażywanie tej substancji psychoaktywnej skutkuje pojawieniem się silnego uzależnienia psychicznego i fizycznego. W wyniku tego odstawienie lub znaczne ograniczenie dawek przyjmowanych heroiny wiąże się z wystąpieniem nieprzyjemnych – powodujących dyskomfort fizyczny i psychiczny – objawów określanych jako zespół abstynencyjny (odstawienny). Dlatego też narkoman (w tym przypadku heroinista) nie ma możliwości uwolnienia się od nałogu i samodzielnego poradzenia sobie z uzależnieniem. Poza wewnętrznym przymusem dalszego narkotyzowania się, u chorego występuje zwiększona tolerancja na dany narkotyk. Oznacza to, że do osiągnięcia zadowalającego efektu konieczne jest przyjmowanie coraz większych dawek heroiny. Sytuacja ta wiąże się z ogromnym ryzykiem przedawkowania i zażycia dawki śmiertelnej. Niemniej jednak należy wskazać, że trudno jest jednoznacznie określić, ile wynosi dawka śmiertelna. Uzależnione jest bowiem od indywidualnych cech danej jednostki. Należy wskazać, że jednorazowa dawka nowicjusza wynosi w przybliżeniu około 5-10 mg narkotyku. Tymczasem osoba, która jest długotrwale uzależniona może przyjmować nawet średnio od 20 do 40 mg (maksymalnie nawet 60mg). Należy zatem wskazać, że heroinista przyjmuje nawet 300-500 mg heroiny na dobę. Narkotyk ten bardzo dobrze i szybko się wchłania przez błonę śluzową nosa i pęcherzyki płucne, dzięki czemu maksymalne stężenie w organizmie osiągane jest już po około 2-5 minutach od przyjęcia narkotyku. Należy jednak podkreślić, ze dawki które zażywają heroiniści są znacząco zindywidualizowane, gdyż zależą od stopnia tolerancji (a ta w przypadku heroiny rozwija się bardzo szybko), a także od systematyczności wstrzyknięć narkotyku, czasu uzależnienia i zawartości czystej heroiny w substancji (proszku), która jest kupowana od dilera. Każdy uzależniony w inny sposób reaguje na określną dawkę heroiny. Oznacza to, że u niektórych mogą pojawić się objawy przedawkowania i zatrucia, a u innych heroinistów niekoniecznie. Warto zatem wskazać, że dawki, które są stosowane przez osoby silnie uzależnione od heroiny są śmiertelne dla osób, które pozostają w uzależnieniu przez krótszy czas i mają mniejszą tolerancję na narkotyk. Dlatego też niemożliwym jest jednoznaczne określenie dawki śmiertelnej, która miałaby zastosowanie do wszystkich uzależnionych i eksperymentujących z heroiną. Z tego powodu niezwykle ważna jest umiejętność rozpoznania objawów przedawkowania heroiny. Umożliwia to bowiem szybkie udzielenie pomocy, co zwiększa szanse na uratowanie i wyciągnięcie z nałogu heroinistę.
LECZENIE UZALEŻNIENIA OD HEROINY
Osoby uzależnione od heroiny w większości przypadków niezwykle rzadko same decydują się na leczenie odwykowe. Z tego powodu kluczową rolę odgrywa najbliższe otoczenie i rodzina ich reakcja i skierowanie chorego do ośrodka leczenia uzależnień. Należy wskazać, że pierwszym krokiem powinna być wizyta w poradni zdrowia psychicznego, gdzie zostanie postawiona diagnoza i wdrożenie odpowiedniego sposobu leczenia. Niemniej jednak warto podkreślić, że największą skutecznością charakteryzują się stacjonarne ośrodki leczenia uzależnień. W ośrodkach tych przeprowadzany jest detoks organizmu z substancji toksycznych, który umożliwia wdrożenie kolejnego etapu leczenia. W przypadku leczenia uzależnienia od heroiny bardzo często stosowana jest terapia substytucjonalna z użyciem metadonu. Lek ten podawany jest codziennej w niewielkich dawkach w celu zminimalizowaniu odczuwania nieprzyjemnych objawów głodu narkotykowego. Niemniej jednak konieczna jest również równoległa psychoterapia. Terapia ta odbywa się w formie indywidualnej i grupowej. Należy wskazać, że leczenie uzależnienia od heroiny jest ciężkie i długotrwałe, ale możliwe. Konieczna jest jednak szybka reakcja i wdrożenie odpowiedniej terapii oraz zastosowanie leków. Niezwykle ważne jest również wsparcie rodziny w wyjściu z nałogu i pomoc po wyjściu z ośrodka terapeutycznego leczenia uzależnień.