Traumy, które dzieci i osoby współuzależnione wynoszą z domu, w którym mieszkała osoba z problemem alkoholowym, wielokrotnie wynikają nie tylko z samego uzależnienia od tej substancji, ale od niebezpiecznych zachowań, które pojawiały się w czterech ścianach wraz z kolejną butelką. Agresywny ojciec, brat, czy awanturująca się matka, która trwa w ciągu alkoholowym, sprawiają, że pozostali domownicy zamierają w obawie przed kolejnym uderzeniem, czy popchnięciem. Niestety agresja po alkoholu to powszechny schemat, z którymi borykają się zarówno najbliższe, jak i przypadkowe osoby, które staną na drodze osoby będącej pod wpływem alkoholu.
Dlaczego ludzie po alkoholu stają się agresywni?
Agresja i jakakolwiek forma przemocy stanowią zbiór zachowań potępianych społecznie. Zdarza się, że na trzeźwo osoba borykająca się z chorobą alkoholową czuje się zawstydzona swoimi czynami, niechętnie się do nich przyznaje lub wręcz przeciwnie, bije się w pierś, szczerze żałując, że wyrządziła krzywdę ludziom, których kocha. Gdy jednak po raz kolejny ulega swojemu nałogowi, ponownie podnosi rękę na współmałżonka, rodzica, czy dziecko. Alkohol a agresja – co zmienia się w człowieku pod wpływem alkoholu?
Osłabienie wewnętrznego hamulca
Na co dzień człowiek zmuszony jest tłumić niektóre pierwotne odruchy, aby wpisywać się w normy społeczne, a także postępować zgodnie z prawem. Ten wewnętrzny hamulec powstrzymuje przed popełnieniem przestępstwa, czy zwykłego towarzyskiego afrontu. Pozwala on również odróżnić dobro od zła. Spożycie alkoholu w większej dawce sprawia, że hamulec puszcza. Praca mózgu ulega zmianie, przez co osoba uzależniona sięga po agresywne zachowania. Należy również podkreślić, że substancje wysokoprocentowe zwiększają skłonność do zachowań impulsywnych. Na trzeźwo człowiek zwykle choć przez ułamek sekundy próbuje przeanalizować zaistniałą sytuację, spojrzeć na konflikt z perspektywy emocji drugiej osoby, czy zwyczajnie ocenić, czy warto eskalować istniejące nieporozumienie i sięgnąć do rękoczynów. Tymczasem alkohol nie pozostawia miejsca na przemyślenia i rzetelną ocenę sytuacji. Właśnie dlatego tak często występuje agresywność po alkoholu.
Wzrost pewności siebie
Wielu dopatruje się w alkoholu pozytywnych stron, takich jak wzrost pewności siebie, większa odwaga w tańcu, czy w kontaktach międzyludzkich. Należy jednak zauważyć, że ta nienaturalna pewność siebie może również przybrać formę aktów przemocy i agresji. Wiele osób twierdzi, że nie wie, jak postępować z osobą uzależnioną od alkoholu, ponieważ po wypiciu całkowicie przestaje ona przypominać samego siebie. Alkohol wywołuje tzw. efekt zamkniętego umysłu. Polega on na tym, że osoba będąca pod wpływem, w pełni skupia się na swoich emocjach i odczuciach. Empatia schodzi na trzeci plan, a pierwsze skrzypce grają emocje, które odczuwa osoba w stanie upojenia alkoholowego. To właśnie w towarzystwie alkoholu ludzie najczęściej otwierają się na temat swoich uczuć, silnie je wyolbrzymiając. Wielokrotnie sięgają po te trudne emocje, z którymi nie potrafią sobie poradzić na trzeźwo, więc tym bardziej nie powinni po nie sięgać podczas tak silnego otępienia umysłu. Gdy okaże się, że wyciągnięte urazy, niewypowiedziane żale przerastają osobę, która wypiła alkohol, to z bezradności postawi ona na przemoc i agresję.
Ataki agresji po alkoholu – kiedy najczęściej do nich dochodzi?
Agresja alkoholowa najczęściej występuje, gdy osoba w stanie upojenia alkoholowego poczuje się zagrożona, wystraszona lub urażona. Do wybuchu agresji konieczny jest również drugi człowiek, a nawet zwierzak, na którym będzie można wyładować nagromadzone emocje. Człowiek, który pije w samotności, nie zachowuje się agresywnie, ponieważ zwyczajnie, nie ma na kim wyładować agresji. Alkoholizm a agresja – w wielu domach są to elementy wręcz nierozłączne. Domownicy robią wszystko, co w ich mocy, by nie pojawić się w zasięgu wzorku pijanego rodzica lub partnera. Upuszczenie zabawki, czy niewłaściwie dobrany ton głosu może wywołać lawinę wrzasków i ciosów.
Agresywne zachowanie po alkoholu, jak z nim walczyć?
Podstawową zasadą, którą należy kierować się podczas wybuchu agresji osoby uzależnionej, jest zapewnienie sobie bezpieczeństwa. W obawie przed eskalacją przemocy należy schronić się w bezpiecznym miejscu i zadzwonić na policję. Gdy w grę wchodzi zdrowie i życie najbliższych, należy je chronić, nawet kosztem umownego honoru rodziny, którego osoby współuzależnione próbują bronić za wszelką cenę, odcinając się od wsparcia z zewnątrz. Można również spróbować skierować uwagę osoby w stanie upojenia np. na program w telewizji lub inny neutralny temat. Kategorycznie należy unikać dyskusji z taką osobą i wchodzenia z nią w konflikty. Podejmowanie jakichkolwiek rozmów z uzależnionym na temat jego choroby i agresji, ma sens tylko wtedy, gdy ten jest trzeźwy. Podczas trwającego upojenia, gdy osoba jest szczególnie skupiona na swoich emocjach, może to tylko pogłębić kryzys. Rozdrażnienie, wahania nastroju i wybuchu agresji to również symptomy uzależnienia od alkoholu, które pojawiają się w momencie odstawienia tej substancji, dlatego należy się na nie przygotować również na etapie odtruwania organizmu. Warto rozważyć przeprowadzenie detoksu w dedykowanym ośrodku, aby nie narażać domowników na agresję, która może pojawić się na etapie oczyszczania organizmu z toksycznej substancji.