Statystycznie, problem alkoholowy w Polsce dotyczy najczęściej mężczyzn w średnim wieku, pracujących na niższych szczeblach lub bezrobotnych. Można zaobserwować również wzrost tak zwanego alkoholizmu wysoko funkcjonującego. To zjawisko, które dotyczy osób, które potencjalnie doskonale radzą sobie w życiu – mają dobrą sytuację ekonomiczną, odnoszą sukcesy, mają rodzinę, ale wieczorami sięgają po alkohol. Wśród 49 badanych państw, Polska zajmuje 7 miejsce pod względem liczby osób, które cierpią na chorobę alkoholową. W skali globalnej alkoholizm jest przyczyną śmierci około 2,5 mln osób rocznie. Wiele osób w końcowej fazie choroby sięga po alkohol niewiadomego pochodzenia, który w swoim składzie zawiera metanol. To trująca substancja, której zarówno wdychanie, jak i wypicie grozi śmiercią lub trwałym kalectwem. Ten rodzaj alkoholu dodaje się między innymi do rozpuszczalników, wykorzystuje w produkcji materiałów wybuchowych czy paliw. Jest również składnikiem denaturatu. Charakterystyczna, fioletowa ciecz ze względu na niską cenę jest kupowana przez osoby uzależnione. Sprawdź, dlaczego picie denaturatu jest szkodliwe i co znajduje się w składzie tego alkoholu.
Czym jest denaturat?
Denaturat to tak zwany spirytus skażony. Inaczej określana, handlowa nazwa alkoholu etylowego (ok. 92%), który w swoim składzie ma substancje uniemożliwiające jego wypicie. Co do zasady jest środkiem używanym w gospodarstwach domowych, na przykład jako rozpałka, rozpuszczalnik czy środek czyszczący do sprzętu, na przykład pędzli z farb lub urządzeń lutowniczych z kalafonii. Wykorzystuje się go również jako paliwo w kuchenkach turystycznych. Nadaje się do odtłuszczania powierzchni, a także ich czyszczenia.
W skład denaturatu wchodzą drobne cząsteczki rozpuszczalników organicznych lub butanon, czyli związek chemiczny dodawany również do farb, lakierów, smarów, a także pestycydów. Preparat może występować zarówno w charakterystycznej, fioletowej wersji (kolor zawdzięcza barwnikowi) lub przezroczystej. Substancje skażone są tak niewielkie, że ich odfiltrowanie do postaci spożywczej jest niemożliwe. Warto wiedzieć, że denaturat ma charakterystyczny nieprzyjemny zapach, a sama substancja jest intensywnie gorzka ze względu na obecność benzoesanu denatonium (wpisanego do Księgi Rekordów Guinnessa jako najbardziej gorzka substancja). Duża część dodawanych substancji skażających ma działanie wymiotne, dlatego picie denaturatu jest niebezpieczne.
Czy denaturat jest szkodliwy?
Wiele osób się zastanawia czy denaturat jest szkodliwy? Ze względu na ryzyko spożycia producenci przestali dodawać do preparatu substancje trujące, w tym alkohol metylowy. Po jego spożyciu powstają produkty przemiany materii w organizmie, czyli najpierw formaldehyd przekształcony w wątrobie przez enzym dehydrogenazy alkoholowej, a następnie kwas mrówkowy. Ten z kolei powoduje kwasicę organizmu. Zatrucie metanolem na początku objawia się podobnie, jak przy spożyciu etanolu – ból głowy, nudności, wymioty czy ból brzucha. W kolejnych etapach następują zaburzenia świadomości, spadek ciśnienia, tachykardia, senność, otępienie, a nawet śpiączka. Osoba, która zatruła się metanolem, powinna zostać poddana jak najszybszej hospitalizacji. Skutki zatrucia metanolem najczęściej objawiają się zaburzeniami widzenia, w wielu przypadkach nieodwracalnymi.
Skutki zatrucia metanolem i spożywania denaturatu przez osoby uzależnione od alkoholu
Ze względu na swoją niską cenę po denaturat sięgają osoby uzależnione od spożywania alkoholu lub w kryzysie bezdomności. Z ciekawości próbują go często ludzie młodzi. Na przestrzeni lat był przyczyną wielu zgonów, głównie ze względu na obecność w składzie metanolu. Z tego względu wprowadzono ograniczenia, które regulują, że stężenie alkoholu metylowego nie może wynosić więcej niż 3%. Poza dolegliwościami fizycznymi, spożywanie denaturatu pogłębia chorobę alkoholową. Przyjmowanie mocnych alkoholi w dużych dawkach zwiększa również ryzyko pojawienia się zaburzeń psychicznych, negatywnie wpływa na układ oddechowy i trzustkę, a opary substancji podrażniają skórę, oczy, nos i gardło. Picie denaturatu jest szkodliwe również ze względu na obecność niebezpiecznych substancji, które stosuje się głównie w przemyśle chemicznym czy gospodarstwach.
Zatrucie metanolem czy szkody wyrządzone w organizmie poprzez spożycie toksycznych substancji może być punktem zwrotnym w procesie wychodzenia z uzależnienia. Leczenie problemów alkoholowych wymaga kompleksowego podejścia. Pierwszym krokiem jest świadome przyznanie się do problemu i wyrażenie chęci podjęcia walki o swoje zdrowie. Kolejnym krokiem jest detoks, czyli odtrucie. Ten etap polega na oczyszczeniu organizmu z alkoholu, substancji toksycznych i przywróceniu odpowiedniej gospodarki elektrolitowej, wyrównaniu braków w witaminach i minerałach. Dopiero po odtruciu rozpoczyna się terapia – indywidualna lub grupowa. Metoda dopasowana przez terapeutę pozwala zajrzeć w głąb siebie i stopniowo odnaleźć przyczyny sięgania po alkohol. Po zakończonej terapii w ośrodku zamkniętym warto kontynuować ją w miejscu swojego zamieszkania. Terapia wspomagająca pozwala na powrót do codziennych obowiązków, naukę życia bez alkoholu i daje odpowiednie wsparcie.