Narkomania, podobnie jak alkoholizm czy lekomania, to choroba o wyjątkowo destrukcyjnym wpływie na organizm. Wskutek uzależnienia cierpi zarówno ciało, jak i psychika osoby zmagającej się z nałogiem. Konsekwencje wpadnięcia w jego sidła potrafią być bardzo daleko idące, niekiedy nawet nieodwracalne i negatywnie odbijać się nie tylko na samym uzależnionym, ale także na jego życiu społecznym i relacjach międzyludzkich. Przedstawiamy, jakie choroby wywołuje nadużywanie narkotyków oraz jakie są najpoważniejsze skutki narkomanii.
Negatywne skutki zażywania narkotyków
Już na początku warto zaznaczyć, że skutki brania narkotyków nie są takie same dla każdej osoby je przyjmującej. To, jakie przykre konsekwencje spotkają uzależnionego, zależy bowiem od bardzo wielu czynników. Duży wpływ na potencjalne negatywne następstwa narkomanii ma między innymi sam rodzaj nadużywanej substancji psychoaktywnej. Inne skutki zażywania narkotyków zaobserwować będzie można u osoby nadużywającej stymulantów (kokaina, amfetamina), inne u osoby palącej marihuanę czy hasz, a jeszcze innej u osoby przyjmującej opioidy w różnej postaci. Ogromne znaczenie ma ponadto długość i częstotliwość zażywania środków odurzających. Co do zasady, im szybciej zostaną one odstawione lub też im szybciej uzależniony uda się na leczenie uzależnienia od narkotyków, tym mniejsze ryzyko wystąpienia poważnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. Niebagatelną rolę odgrywa także ogólny stan zdrowia osoby – ci, którzy jeszcze przed wpadnięciem w sidła nałogu cierpieli na różnego rodzaju schorzenia fizyczne lub psychiczne, przykre skutki najprawdopodobniej odczują bardziej boleśnie i szybciej.
Należy jednak pamiętać, że każdy, kto nadużywa środków odurzających, jest wysoce narażony na niebezpieczne skutki zażywania narkotyków – niezależnie od wspomnianych czynników. Co więcej, czasem nawet jednorazowe ich przyjęcie prowadzi do uszkodzeń narządów wewnętrznych oraz zaburza procesy zachodzące w mózgu, czego efektem jest większa podatność na rozwój różnego rodzaju chorób. Trzeba również pamiętać o tym, iż wszystkie środki odurzające pochodzące z czarnego rynku są w mniejszym lub większym stopniu zanieczyszczone. Kupując je z nielegalnego źródła, osoba nie ma pewności, z jaką substancją rzeczywiście ma do czynienia ani co w niej tak naprawdę jest. Wiąże się to nie tylko z ryzykiem otrzymania znacznie silniejszego narkotyku, ale także łatwiejszego przedawkowania.
Fizyczne skutki zażywania narkotyków
Jak już wcześniej było wspomniane, fizyczne skutki uzależnień od narkotyków w dużej mierze zależą od nadużywanej substancji. Istnieją jednak pewne konsekwencje, których doświadcza niemal każda osoba uzależniona od środków odurzających. Zaliczają się do nich:
- Problemy w obrębie jamy ustnej, w tym zaburzenie funkcjonowania ślinianek, owrzodzenia i stany zapalne oraz zwiększone ryzyko próchnicy zębów i ogólne osłabienie ich struktury,
- Zaburzenia pracy układu krążenia, uwzględniając przyspieszenie pracy serca, podniesienie ciśnienia tętniczego i arytmię. Zwiększone zostaje również ryzyko wylewu krwi do mózgu czy zawału,
- Zaburzenia pracy układu pokarmowego – osłabienie łaknienia, problemy z wypróżnianiem się, nudności, wymioty,
- Zaburzenie miesiączkowania i spadek libido,
- Ogólne osłabienie organizmu, w tym odporności.
W przypadku zażywania marihuany i haszyszu dodatkowo najczęściej pojawiają się:
- Nadmierna senność,
- Wzmożona potliwość,
- Bóle głowy,
- Problemy z koncentracją i pamięcią.
Jeżeli chodzi o fizyczne skutki nadużywania narkotyków z grupy stymulantów, często przyjmują one postać:
- Kruszenia się zębów,
- Uszkodzenia wątroby, nerek i płuc,
- Przedwczesnej osteoporozy,
- Drgawek, niekiedy przeradzających się w napady padaczkowe,
- Problemów z oddychaniem,
- Bezsenności,
- Wyczerpania fizycznego,
- Niekiedy także martwicy przegrody nosowej.
Negatywny wpływ substancji psychoaktywnych na organizm człowieka jeszcze inaczej przejawia się w przypadku opioidów. Niemal wszystkie konsekwencje ich nadużywania bezpośrednio zagrażają życiu człowieka i mogą doprowadzić nawet do śmierci. Bardzo dotkliwe są również objawy zespołu abstynencyjnego, które jednak można złagodzić, udając się na odwyk od narkotyków z tej grupy.
Do skutków ich nadużywania, oprócz tych wskazanych na początku, zaliczają się:
- Udar mózgu,
- Perforacja żołądka,
- Perforacja jelit,
- Obrzęk płuc,
- Zakrzepy w żyłach i zatory tętnicze,
- Zakażenie wirusem HIV (w przypadku używania zanieczyszczonych igieł),
- Depresja oddechowa.
Wpływ narkotyków na zdrowie psychiczne
Mimo, iż o skutkach uzależnienia od narkotyków najczęściej mówi się w kontekście chorób fizycznych, równie poważne konsekwencje mogą mieć psychiczne zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych. Nałogowe zażywanie jakichkolwiek środków odurzających rozregulowuje pracę mózgu i zakłóca zachodzące w nim procesy. Szczególnie mocno oddziałuje na te jego obszary odpowiadające za zdolności poznawcze (np. pamięć) czy też utrzymanie odpowiedniego poziomu serotoniny i dopaminy, które to bezpośrednio wpływają na samopoczucie, energię oraz uczucie szczęścia. Warto również zaznaczyć, że zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych są znacznie mniej zależne od rodzaju narkotyku, niż ma to miejsce w przypadku konsekwencji fizycznych.
Wśród osób zmagających się z narkomanią, skutki psychiczne najczęściej przyjmują postać:
- depresji,
- zaburzeń i silnych wahań nastroju,
- zaburzeń lękowych,
- nerwicy,
- zaburzeń osobowości,
- psychozy,
- wzrostu poziomu agresji (szczególnie w przypadku nadużywania stymulantów oraz opioidów, czy podczas zespołu abstynencyjnego),
- otępienia,
- ogólnego rozdrażnienia.
Należy zaznaczyć, że wszystkich tych skutków da się uniknąć, udając się w porę na leczenie narkomanii. Im szybciej zdecydujesz się na zaciągnięcie pomocy u specjalisty, tym mniejsze jest ryzyko wystąpienia powikłań. Jeżeli więc zmagasz się z uzależnieniem od narkotyków – nie czekaj i zgłoś się do ośrodka leczenia uzależnień.