Uzależnienie to poważna choroba, która zmienia całe życie osoby, która popadła w nałóg. Pierwszym krokiem w kierunku walki z uzależnieniem jest przyznanie się przed samym sobą do istnienia problemu i utraty kontroli nad własnym życiem. Istnieje wiele metod leczenia czy to alkoholizmu, czy też narkomanii. Do najważniejszych z nich należą psychoterapia indywidualna oraz psychoterapia grupowa. Podczas tej drugiej osoby uzależnione spotykają się w niewielkich grupach i dzielą się ze sobą swoimi przemyśleniami czy historiami. Uczestnicy takich spotkań często porównują się do innych uzależnionych, co niesie ze sobą pozytywny wpływ dla terapii uzależnień. Dowiedz się, dlaczego porównywanie się w uzależnieniu może mieć pozytywny wpływ na chorych.
Dlaczego osoby uzależnione porównują się z innymi?
Zdarza się, że uzależnieni nie zdają sobie sprawy ze swojego stanu zdrowia – nie podejrzewają, że to, z czym się mierzą, jest chorobą uzależnienia. Aczkolwiek większość ludzi podświadomie zdaje sobie sprawę ze swojego złego postępowania. Mechanizmy uzależnienia działają jednak w taki sposób, że mimo świadomości, chorzy nie są w stanie oderwać się od substancji, od których są uzależnieni. Z tego powodu uzależnieni odczuwają bezsilność, brak sprawczości nad własnym życiem, poczucie winy. Efektem tego jest bardzo niska samoocena osób uzależnionych. Przekonanie o tym, że to faktycznie oni kierują własnym życiem, powraca tylko po wprawieniu się w stan nietrzeźwości. Z każdym kolejnym razem dawka musi zostać zwiększona, aby tak się stało. Jest to spowodowane zwiększoną tolerancją na daną substancję. Często jedyną drogą do przezwyciężenia uzależnienia jest podjęcie terapii w ośrodku specjalizującym się w leczeniu uzależnień. Jedną z aktywności, które taki ośrodek oferuje, jest terapia grupowa, która niesie ze sobą wiele korzyści.
Jedną z korzyści uczestnictwa w terapii grupowej jest płynąca z niej motywacja do zmiany – osoba uzależniona, widząc postępy innych chorych, zyskuje nowe pokłady nadziei i motywacji dla siebie. Oddziałuje tutaj psychologia porównywania w uzależnieniu – gdy inna osoba dokonuje w swoim życiu zmian na lepsze, pozostali również umacniają w sobie wiarę we własne postępy.
Skąd biorą się mechanizmy porównywania w uzależnieniu?
Terapia grupowa charakteryzuje się tym, że ma charakter cyklicznych, regularnych spotkań w grupie osób uzależnionych. Spotkania te mogą mieć charakter otwarty – wówczas każdy może dołączyć do grupy w dowolnym momencie, a także charakter zamknięty – cykl rozpoczyna się i kończy w tej samej grupie osób. Pierwsze takie spotkanie cechuje się dużą rolą prowadzącego, jednak na każdym kolejnym moderator zachęca wszystkich do dzielenia się swoimi emocjami i przeżyciami. Podczas słuchania opowieści innych, uzależniony porównuje swoje uczucia i historie do innych uzależnionych, co ma motywujący wpływ na osobę chorą. Mechanizmy porównywania w uzależnieniach mają swoją genezę tak naprawdę w tym, że porównywanie się to naturalny ludzki odruch, który pomaga nam funkcjonować w społeczności, uczyć się od siebie nawzajem, a także poznawać zachowania ludzi. Z tego powodu porównywanie się w walce z nałogiem może być bardzo pomocne dla uzależnionych.
Jakie skutki niesie ze sobą porównywanie się z innymi uzależnionymi?
Wiele badań potwierdza skuteczność zajęć prowadzonych w ramach terapii grupowej. Ten element psychoterapii niesie ze sobą wiele korzyści, które pomagają w walce z uzależnieniem. Choć mogłoby się wydawać, że część chorych nie będzie zbyt skora do dzielenia się swoimi historiami z innymi, ponieważ dominuje w nich poczucie wstydu oraz strach przed przyznaniem się do utraty kontroli nad własnym życiem. Uzależniony, porównując się do innych osób dotkniętych tym samym problemem, często przełamuje swoje lęki i opowiada o swoich emocjach, odczuciach i przemyśleniach. Jest to bardzo ważny krok dla całej terapii uzależnień. Świadomość istnienia innych ludzi z tym samym problemem jest budujący, a przebywanie razem i opowiadanie o swoich problemach buduje poczucie wspólnoty.
Istotnym czynnikiem podczas zajęć terapii grupowej jest również wsparcie i zrozumienie, które uczestnicy okazują sobie nawzajem. Dzięki temu cieszą się akceptacją wśród członków wspólnoty, co motywuje do dalszej walki. Ponadto, słuchając opowieści innych osób dotkniętych chorobą, osoba uzależniona może niejako spojrzeć na swoje problemy z innej perspektywy. Wówczas lepiej dostrzegalne stają się negatywne konsekwencje. Inną zaletą takiej terapii jest poznanie alternatywnych sposobów walki z problemem, które inni wykorzystali w swoim życiu. Zwiększa to ilość narzędzi, których uzależniony może użyć. Rola porównań w uzależnieniach jest bardzo istotna – znacznie pomaga chorym w zmianie nastawienia do siebie, do innych ludzi oraz do życia.
Jako kolejną zaletę terapii grupowej uznaje się rozwój umiejętności interpersonalnych. Jest to bardzo cenna umiejętność, ponieważ osoby uzależnione często posiadają problemy w budowaniu relacji z innymi ludźmi. Poznanie osób z całkowicie innych środowisk poszerza horyzonty, dzięki czemu uzależnieni są lepiej przygotowani do powrotu do społeczeństwa.