Jak wyjść ze współuzależnienia?

WSPÓŁUZALEŻNIENIE – JAK SOBIE POMÓC?

Długotrwałe życie w rodzinie z problemem uzależnienia jest źródłem cierpień i zaburzeń emocjonalnych, ale wywiera również negatywny wpływ na stan zdrowia somatycznego. U współuzależnionych bowiem bardzo często stwierdza się zaburzenia nerwicowe i psychosomatyczne. Dlatego też osoby współuzależnione, głównie kobiety wymagają pomocy psychologicznej. Długotrwały stres związany z życiem z osobą uzależnioną skutkuje pojawieniem się silnie zakorzenionych wzorów zachowań, postaw i przekonań, które samemu trudno zauważyć. Z tego powodu, konieczna jest pomoc osób z najbliższego otoczenia, które wskażą błędy, które popełniają osoby żyjące w związkach z nałogowcami. Swoiste wytknięcie błędów jest impulsem do przeanalizowania sytuacji, w jakiej znalazły się osoby współuzależnione. Pojawiają się wówczas pytania: jak pokonać współuzależnienie, jak z nim walczyć? Stanowi to niezwykle ważny moment, gdyż osoby zaczynają poszukiwać specjalistycznej pomocy i metod leczenia zespołu współuzależnienia. Co ważne, uwolnić się z toksycznej relacji można na każdym etapie uzależnienia, jednak konieczna jest wola podjęcia zmian i działania. Co ważne, samodzielne wyjście ze współuzależnienia jest niezwykle trudne, a niekiedy w ogóle niemożliwe. Utrudniają to głęboko utrwalone mechanizmy obronne i postawy. Dlatego też, jeżeli osoby współuzależnione chcą sobie pomóc, konieczne jest zgłoszenie się do wykwalifikowanych psychoterapeutów i psychologów.

WSPÓŁUZALEŻNIENIE – GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

Osoby współuzależnione znajdują się w swoistej pułapce swoich myśli, przekonań i zachowań. Ich dążenie do przejęcia odpowiedzialności za czyny i postępowania uzależnionego doprowadzają w konsekwencji do paradoksalnej sytuacji, w której utrwalane jest alkoholizowanie się, narkotyzowanie czy uprawianie hazardu przez uzależnionego. Osoby dotknięte uzależnieniem mają świadomość tego, że ich partner czy partnerka przejmie za nich odpowiedzialność i usprawiedliwi ich zachowania. Dlatego też, działania osób współuzależnionych, które mają na celu pomoc w walce z nałogiem, skutkują narastaniem problemów i pogrążanie się w chorobie. Z tego powodu niezbędna jest pomoc osobom współuzależnionym z rodzin, w których istnieje problem nałogu (niezależnie czy dotyczy on alkoholu, narkotyków czy patologicznej gry w hazard).

Osoby współuzależnione po otrzymaniu pomocy terapeutycznej i medycznej oraz wsparcia mogą uzyskać poprawę stanu zdrowia psychosomatycznego. Co ważne, bezpłatna pomoc oferowana jest w placówkach terapii uzależnień. Lista takich placówek dostępna jest w Internecie. Należy jednak podkreślić, że niezwykle wysoką skutecznością charakteryzują się spotkania z psychoterapeutą lub psychologiem podczas indywidualnej terapii współuzależnienia.

Warto wskazać, że osoby współuzależnione powinny szukać pomocy niezależnie od tego, czy uzależniony mąż lub partner podejmie detoks, terapię odwykową i przestanie pić. Zmiana myśli, zachowań i postaw bowiem jest jedyną szansą na poprawę własnego życia i życia swoich dzieci. Niemniej jednak, samodzielna walka ze współuzależnieniem jest niezwykle trudna, ponieważ ciężko zauważyć własne błędy i zmienić utrwalone postawy. Konieczna jest pomoc z zewnątrz. Z tego powodu poza profesjonalną terapią współuzależnienia niezwykle pomocne jest uczestnictwo w grupach wsparcia, na przykład Wspólnoty Al-Anon. Celem tej grupy jest wzajemne wspieranie się uczestników w trudnościach, które wynikają z życia z osobą uzależnioną.

JAK WYLECZYĆ SIĘ ZE WSPÓŁUZALEŻNIENIA? – NA CZYM POLEGA LECZENIE I TERAPIA?

Leczenie współuzależnienia jest trudnym i długotrwałym procesem, który wymaga dużego zaangażowania i wytrwałości w dążeniu do osiagnięciu celu. Niemniej jednak, wyjście ze współuzależnienia możliwe jest w momencie, kiedy osoba tkwiąca w toksycznym związku zaczyna dostrzegać dysfunkcje. Konieczne jest zatem zrozumienie, na czym polega współuzależnienie od alkoholu, uznanie własnej słabości, bezsilności wobec problemu. Niezbędny zatem jest pierwszy krok – przyznanie się do niemożności poradzenia sobie z trudną sytuacją i uświadomienie sobie istoty problemu. Osoba współuzależniona musi w pełni zaakceptować fakt, że jest współuzależniona, a jej system mechanizmów obronnych – iluzji i zaprzeczeń, działa równie sprawnie, jak u alkoholika.

Należy wskazać, że najskuteczniejsza formą leczenia jest podjęcie indywidualnej terapii współuzależnienia. Niemniej jednak konieczne jest zrozumienie sytuacji, w jakiej znajduje się osoba, która zmaga się z nałogiem w rodzinie. Dlatego też, psychoterapeuta lub psycholog przeprowadza wstępną rozmowę, która służy ocenie sytuacji i skali problemu. Kolejnym krokiem jest uświadomienie współuzależnionej lub współuzależnionemu, że sytuacja w której się znalazł jest wynikiem nieprawidłowego przystosowania się do długotrwałej sytuacji stresowej, spowodowanej piciem partnera i jego destrukcyjnymi zachowaniami. Należy podkreślić, że wspóluzależnienie w zdecydowanej większości przypadków dotyczy kobiet – partnerek lub żon alkoholików, narkomanów lub hazardzistów. Co ważne, każda z kobiet w inny sposób radzi sobie z trudną sytuacją. Wpływ na to mają życiowe doświadczenia kobiet, ich osobowość oraz to w jakiej sytuacji aktualnie się znajdują i jak zachowuje się mąż lub córka czy syn, który jest uzależniony od substancji psychoaktywnych albo patologicznych zachowań. Każda kobieta wymaga zatem innej jakościowi i ilościowo interwencji terapeutycznej. Należy zatem wskazać, ze w sytuacji psychoterapii współuzależnień niezbędne jest indywidualne podejście, gdyż tylko taka pomoc będzie efektywna i skuteczna. Podczas pierwszego spotkania psycholog lub psychoterapeuta nawiązuje kontakt terapeutyczny, dokonuje rozeznania w sytuacji kobiety, i ustala jej oczekiwania. Podczas sesji udzielane jest nie tylko wsparcie, ale również zrozumienie, co umożliwia zauważenie błędnych wzorów postaw, zachowań i przekonań, jakie w konkretnej osobie się utrwaliły. Ponadto, specjalista udziela informacji, takich jak wskazanie możliwości działania i dalszego postępowania. Ważne jest również wskazanie pierwszych kroków jakie osoba współuzależniona musi podjąć, by osiągnąć swój cel. Niezwykle istotnym punktem psychoterapii jest przeformułowanie błędnych spostrzeżeń na temat nałogu. Przekłada się to na zmianę problemu z „mąż jest alkoholikiem/ narkomanem/ hazardzistą” na „od kiedy nałóg męża mi przeszkadza, jakie zachowania są szczególnie przykre, jakie są kłopoty związane z nałogiem?”. Celem tego jest skupienie uwagi kobiety na niej samej, a nie jak dotychczas na uzależnionym mężu. Kobiety mogą wykazywać różne reakcje. Niektóre z nich są milczące, czekają na wskazanie właściwych sposobów postępowania, inne wyrzucają z siebie przemyślenia na temat nałogu partnera, a niekiedy oczekują cudownego wyleczenia. Poznanie sytuacji, myśli i uczuć osób współuzależnionych umożliwia podjęcie właściwej interwencji terapeutycznej i wskazanie porad, których stosowanie umożliwi pokonanie współuzależnienia. Należy podkreślić, że nawet zakończona sukcesem psychoterapia współuzależnienia nie będzie skuteczna, jeżeli kobiety nie wdrożą w życie zasad, które ustaliły wspólnie z psychoterapeutą. Z tego powodu, w zależności od potrzeb, pacjentki mogą kontynuować terapię w grupie pogłębionej pracy lub skorzystać z pomocy po zakończonej terapii i kontynuować spotkania. Tylko kobiety zdeterminowane i dążące do realizacji zaleceń mają szansę przerwać problem współuzależnienia.

Należy podkreślić, że aby psychoterapia była możliwie jak najefektywniejsza i skuteczna zalecane jest również uczestnictwo w grupach wsparcia. Podczas grupowych spotkań osoby współuzależnione nie tylko wymieniają się doświadczeniami, ale również okazują wsparcie i dają siłę w podejmowaniu dalszych działań. Ponadto, wymiana doświadczeń i świadomość tego, że nie jest się odosobnionym w problemach, motywuje do zmian i utwierdza w przekonaniu, że podejmowany trud ma sens.

Należy wskazać, że najtrudniejsze jest podjęcie walki ze współuzależnieniem. Postępy psychoterapii w zależności od kobiet mogą pojawiać się w różnym czasie, ale zawsze prowadzą do końca problemów. Co ważne, wyjście ze współuzależnienia możliwe jest na każdym etapie, o ile pacjent wykazuje chęć zmiany zachowań i chce skończyć z utrwalonym wzorcem zachowań.