Uzależnienie od sterydów – jak działają sterydy i jakie są objawy uzależnienia

CO TO SĄ STERYDY?

Sterydy to popularne określenie steroidów, będących rodzajem lipidów czyli związków zawierających kwasy tłuszczowe. Niemniej jednak należy wskazać, że do steroidów zaliczany jest cholesterol, hormony płciowe i hormony kory nadnerczy. W medycznej konotacji sterydy to leki oparte na rozmaitych kortykosteroidach. Z kolei w dopingu sportowym sterydy to związki chemiczne, których działanie umożliwia sterowanie anabolizmem organizmu. Z tego powodu określane są jako sterydy anaboliczne (w slangu anabole). Sterydy anaboliczne to nic innego, jak syntetyczna kopia męskich hormonów, głównie testosteronu. Sterydy mają szerokie zastosowanie w medycynie, niemniej jednak ich przyjmowania mnie wiąże się z kontrolami u lekarza i zażywaniem w ściśle określonych dawkach, gdyż ich nadużywanie jest niezwykle niebezpieczne dla organizmu.

JAK DZIAŁAJĄ STERYDY?

Sterydy anaboliczne, czyli męskie hormony w postaci testosteronu, umożliwiają osiągnięcie lepszych wyników sportowych, poprzez wzrost masy mięśniowej i siły oraz rozwój tkanki tłuszczowej. Ich przyjmowanie możliwe jest w drodze doustnej, domięśniowej oraz poprzez skórę w postaci żelu i plastrów. Należy wskazać, że sterydy oddziaływują na układ opioidowy. W mózgu dochodzi bowiem do wytworzenia substancji, które przypominają działanie morfiny. Z tego powodu osoby, które nadużywają sterydów z tą bardziej narażone na uzależnienie od opioidów, czyli heroiny, morfiny czy kodeiny w przyszłości.

OBJAWY BRANIA I UZALEŻNIENIA OD STERYDÓW

Zażywanie znacznie większych niż terapeutyczne dawki steroidów wiąże się z pojawieniem się wymiernych korzyści. W tym znaczeniu można mówić o wzroście ogólnej wydolności organizmu, a także wzrostem mięśni i siły. Z tego powodu sterydy zażywane są głównie przez sportowców, którzy chcą poprawić swoje wyniki sportowe. Zazwyczaj związane jest to z formą dopingu. Sterydy zażywane są także przez młodych ludzi chcących zaimponować rówieśnikom. Należy wskazać, że przyjmowanie sterydów wiąże się również ze wzrostem agresywności i zachowań agresywnych w stosunku do otoczenia. Wynika to z działania męskiego hormonu – testosteronu, który zażywany jest w nadmiernych ilościach. Objawy brania sterydów utrzymują się nie tylko w trakcie ich zażywania, ale również jeszcze przez jakiś czas po zaprzestaniu ich stosowania. Niemniej jednak zaprzestanie ich zażywania wiąże się z pogorszeniem się nie tylko sylwetki i siły, ale również samopoczucia. Pojawiają się typowe objawy głodu, związane ze wzrostem tolerancji na substancję psychoaktywną. Z tego powodu ograniczenie lub zaprzestanie stosowania sterydów wiąże się z wystąpieniem zespołu odstawiennego.

SKUTKI UBOCZNE ZAŻYWANIA STERYDÓW

Branie sterydów wiąże się z wymiernymi korzyściami, takimi jak przyrost masy mięśniowej i wzrost ogólnej sprawności fizycznej. Niemniej jednak znacznie więcej jest negatywnych aspektów zażywania sterydów. Należy wskazać, że w sytuacji, kiedy zażywane sterydów rozpocznie się w młodym wieku, tzn. we wczesnym okresie dojrzewania, może dojść do zatrzymania wzrostu. Ponadto osoby, które przyjmują sterydy w dawkach znacznie większych niż dawki terapeutyczne mogą mieć problemy nie tylko ze zdrowiem fizycznym, ale również z wahaniami nastroju, w tym także ze zmianami w zachowaniu i pojawieniem się agresywności i zwiększonej drażliwości. Stosowanie sterydów anabolicznych prowadzi również do zmian na skórze, skutkując pojawieniem się trądziku. Skutkiem ubocznym jest również tak zwana furia sterydowa, objawiająca się nagłymi i nasilonymi napadami agresji. Używanie sterydów wiąże się także z podwyższeniem się stężenia tak zwanego złego cholesterolu, co przyczynia się do wzrostu ryzyka miażdżycy. Dochodzi również do zaburzeń czynności nerek, a w skrajnych przypadkach nawet do ich niewydolności. U mężczyzn stosowanie zwiększonych dawek sterydów wiąże się również z bezpłodnością, dochodzi bowiem do zaniku (kurczenia się) jąder i zmniejszonej produkcji plemników, co skutkuje niepłodnością. Panowie chorują również na nowotwory prostaty i wątroby, a także narażeni są na feminizację – powiększenie się piersi u mężczyzn (ginekomastia). U kobiet z kolei skutkiem ubocznym zażywania sterydów jest maskulinizacja, która objawia się nadmiernym owłosieniem lub łysieniem, zmniejszeniem gruczołu piersiowego oraz obniżeniem tonu głosu. Dodatkowo pojawiają się zmiany w cyklu miesiączkowym. Osoby nadużywające sterydy nierzadko zmagają się z problemem obrzęku i przerostu dziąseł, co wiąże się z intensywniejszym działaniem na nie bakterii. Dodatkowo może dojść do zaburzeń czynności nerek lub ich niewydolności. Powyższe skutki uboczne zażywania sterydów ustępują po odstawieniu substancji psychoaktywnej. Niemniej jednak najpoważniejszą konsekwencją przewlekłego stosowanie sterydów są zmiany w układzie sercowo-naczyniowym. Sterydy bowiem mogą doprowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Nadużywanie sterydów może prowadzić również do śmierci z powodu niewydolności krążenia. Stosowanie środków psychoaktywnych wiąże się również z ryzykiem zakażenia HIV, do którego dojść może poprzez poprzez wstrzyknięcie sterydów anabolicznych przy braku zachowania zasad higieny. Równie niebezpieczna jest depresja wywołana nadmiernymi dawkami sterydów, gdyż może wiązać się z pojawieniem się myśli samobójczych a nawet prób samobójczych.

LECZENIE UZALEŻNIENIA OD STERYDÓW

Nadużywanie sterydów prowadzi do wykształcenia się silnego uzależnienia psychicznego i fizycznego. Z tego względu znaczne ograniczenie lub odstawienie środka psychoaktywnego wiąże się z wystąpieniem zespołu abstynencyjnego (odstawiennego) połączonego z depresją. Leczenie uzależnienia od sterydów w tym znaczeniu wiąże się koniecznością przywrócenia równowagi hormonalnej w organizmie z jednoczesnym łagodzeniem nieprzyjemnych, dolegliwych objawów, które mogą być czynnikiem decydującym w rezygnacji z leczenia. Ponadto, konieczne jest farmakologiczne leczenie objawów depresji, która może być niebezpieczna dla uzależnionego. Po zastosowaniu leków i środków łagodzących przykre objawy zespołu odstawiennego należy rozpocząć kolejny etap leczenia, polegający na wdrożeniu psychoterapii indywidualnej i grupowej

Sterydy anaboliczne oraz leki steroidowe to środki, które stosowane są w medycynie. Niemniej jednak ich działanie i właściwości są niewłaściwie wykorzystywane głównie przez sportowców celem poprawy ogólnej wydolności organizmu oraz uzyskania lepszych wyników sportowych poprzez wpływ na sferę fizyczną. Środki dopingujące traktowane są niczym dopalacze, które pomagają nie tylko w osiąganiu lepszych wyników sportowych, ale również celem wywołania pozytywnego samopoczucia. zarówno sterydy, jak i dopalacze są groźnymi substancjami, prowadzącymi do uzależnienia. Z tego powodu warto znać również objawy uzależnienia od dopalaczy. Należy wskazać, że zarówno sterydy, środki farmaceutyczne stosowane w medycynie, jak i inne specyfiki, które prowadzą do zależności fizycznej i uzależnienia psychicznego stanowią substancje psychoaktywne, których zażywanie ma skutki uboczne wpływające na prawidłowe funkcjonowanie organizmu i prowadzące do degradacji życia w każdym możliwym aspekcie. Uzależnienie od sterydów nie zostało dotychczas wyodrębnione w klasyfikacji ICD-10. Niemniej jednak należy zaliczyć je do zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, które są spowodowane zażywaniem substancji psychoaktywnych.