W każde uzależnienie od narkotyku wpisane są tzw. ciągi, polegające na nieprzerwanym przyjmowaniu danego środka odurzającego, tak by cały czas pozostawać pod jego wpływem. Ich pierwotnie sporadyczne, a wraz z rozwojem nałogu coraz częstsze występowanie powoduje ogromne zniszczenia w ciele człowieka, prowadząc do jego zatrucia. Cykl ten niezwykle trudno przerwać, gdyż wskutek przyzwyczajenia się organizmu do stałej obecności substancji psychoaktywnej w krwiobiegu, jej niedostarczenie wywołuje w chorym nieprzyjemne, a nawet zagrażające życiu objawy odstawienne. Właśnie dlatego tak ogromne znaczenie w procesie trzeźwienia ma odtrucie narkotykowe. Wyjaśniamy, na czym polega oraz jaki jest jego przebieg.
Dlaczego osoba uzależniona od narkotyków potrzebuje detoksu?
By lepiej zrozumieć, jak istotny jest detoks narkotykowy dla osoby uzależnionej, warto dowiedzieć się, z czym tak naprawdę wiąże się odstawienie nadużywanej przez długi czas substancji psychoaktywnej. W wyniku częstego, regularnego spożywania narkotyku, w organizmie człowieka dochodzi do poważnych zmian – zaburzona zostaje gospodarka jonowo-elektrolitowa, powstają niedobory wielu kluczowych witamin i minerałów, a organy wewnętrzne przestają funkcjonować prawidłowo. Z tego też powodu, w momencie gwałtownego zaprzestania przyjmowania środka odurzającego, ludzie zmagający się z nałogiem doświadczają szeregu bardzo silnych, przykrych objawów, określanych mianem zespołu abstynencyjnego. Obejmują one takie symptomy, jak głód narkotykowy, bóle głowy, drżenie, bóle mięśni, zaburzenia snu, nerwowość, skoki ciśnienia, nudności i wymioty, nadmierne pocenie się, a nawet omamy słuchowe i wzrokowe, stany lękowe czy też depresyjne. W niektórych przypadkach dojść może nawet do ataku padaczki czy zapaści – sytuacji, które stanowią realne zagrożenie dla życia chorego. To właśnie z tego powodu tak ważną rolę odgrywa detoks organizmu po narkotykach, przeprowadzony pod okiem lekarzy.
Detoks narkotykowy – na czym polega?
Detoks po narkotykach to proces usuwania toksyn z organizmu osoby uzależnionej, które nagromadziły się w nim wskutek regularnego przyjmowania środków odurzających. Jest on kluczowym, a jednocześnie rozpoczynającym leczenie narkomanii etapem, mającym na celu zredukować dotkliwe objawy zespołu abstynencyjnego i w bezpieczny sposób przerwać ciąg narkotykowy. Mimo, iż pod pojęciem detoksykacji kryje się przede wszystkim odtrucie organizmu, w rzeczywistości pełni ona znacznie więcej funkcji. Przywraca bowiem równowagę metaboliczną, pomaga w zahamowaniu i odwróceniu szkód fizycznych wyrządzonych przez używkę, likwiduje głód fizyczny, a także stanowi jeden z niezbędnych warunków podjęcia efektywnej terapii. Detoks bywa nawet niekiedy konieczny dla ratowania życia pacjenta.
Należy zaznaczyć, że detoks narkotykowy jest procedurą medyczną – by był skuteczny, musi zostać przeprowadzony w specjalistycznych placówkach, jak ośrodek leczenia uzależnień od narkotyków. Osoba zmagająca się z nałogiem powinna w jego trakcie pozostawać pod stałą opieką lekarską, aby w razie jakichkolwiek niebezpiecznych i nieprzewidzianych okoliczności personel mógł szybko zareagować.
Detoks narkotykowy – jak wygląda?
Zwykle każdy detoks narkotykowy w szpitalu ma podobny przebieg i dzieli się na kilka etapów. Pierwszy z nich polega na ocenie stanu zdrowia osoby uzależnionej oraz przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego, mającego na celu ustalić rodzaj nadużywanej substancji odurzającej. Na tej podstawie lekarz określa, jakie środki farmakologiczne należy podać choremu, by złagodzić towarzyszące mu objawy i czy w ogóle są konieczne, jakie jest ryzyko powikłań oraz ile orientacyjnie detoksykacja będzie trwać.
Kolejny etap obejmuje uzupełnianie powstałych wskutek uzależnienia niedoborów. Pacjentowi dożylnie podawane są elektrolity, witaminy i sole mineralne, które pomagają w przywróceniu zachwianej równowagi w gospodarce biochemicznej. Jeżeli lekarz stwierdził konieczność zastosowania farmakoterapii, chory dostaje również leki. Mogą być to preparaty łagodzące odczucie fizycznego głodu narkotykowego (np. metadon) lub też osłabiające inne objawy odstawienia narkotyków – przeciwbólowe, uspokajające, nasenne czy też przeciwskurczowe.
Należy zaznaczyć, że mimo, iż detoks narkotykowy (prywatnie lub w placówce publicznej) ma ogromne znaczenie w procesie zdrowienia, nie leczy on uzależnienia. To jedynie etap poprzedzający faktyczne leczenie i przygotowujący osobę zmagającą się z nałogiem do podjęcia terapii. Stanowi on dopiero pierwszy z wielu kroków na długiej, często bardzo trudnej drodze do stałej abstynencji i życia w trzeźwości.
Detoks narkotykowy – ile trwa?
Nie da się jednoznacznie określić, jak długo trwa detoks narkotykowy. Czas potrzebny do odtrucia organizmu i przywrócenia równowagi metabolicznej jest bowiem kwestią bardzo indywidualną. W dużej mierze zależy on od głębokości uzależnienia, czasu, jaki upłynął od ostatniego spożycia substancji, a także ogólnego stanu osoby zmagającej się z nałogiem. Najczęściej detoksykacja zajmuje od około 7-10 dni, przy czym okres ten może wydłużyć się nawet do 30 dni. Nie bez znaczenia jest również sam rodzaj substancji, od której człowiek jest uzależniony. W przypadku tzw. narkotyków twardych, jak heroina czy inne silne opioidy, zwykle detoks trwa dłużej, niż w przypadku np. uzależnienia od marihuany.