Podjęcie decyzji o leczeniu odwykowym dla osoby zmagającej się z chorobą alkoholową, jest niezwykle trudne. Oznacza to dla niej konieczność przyznania się do problemu, którego istnienia często nie może dostrzec oraz zrozumienia, że sama go nie pokona. Warto jednak pamiętać, że terapia uzależnień to jedyny skuteczny sposób na odzyskanie kontroli nad swoim życiem. Przedstawiamy, jakie formy przybierają najnowsze metody leczenia alkoholizmu, na czym polegają oraz która z nich jest najbardziej efektywna.
Metody leczenia uzależnienia od alkoholu – kiedyś i dziś
Wraz ze zwiększaniem się świadomości na temat prawdziwej natury uzależnienia i poszerzaniu wiedzy o mechanizmach rządzących osobami, które wpadły w jego sidła, sposoby leczenia alkoholizmu uległy znacznym zmianom. Do niedawna główną metodą było wszczepianie esperalu, czyli substancji blokującej metabolizm alkoholu. Efektem tego jest wystąpienie szeregu nieprzyjemnych symptomów, zbliżonych do tych po spożyciu napoju wyskokowego, które w teorii mają zniechęcać do jego zażywania. Niestety wszywki alkoholowe używane samodzielnie okazały się być nieskuteczne, dlatego też współcześnie stanowią jedynie dodatkowy środek w procesie leczenia alkoholizmu.
Znacznie większą skutecznością cechuje się odwyk alkoholowy, który może przybrać dwie główne formy. Pierwszą z nich jest leczenie odwykowe stacjonarne, odbywające się w specjalistycznym ośrodku zamkniętym. W jego trakcie pacjent przez kilka tygodni lub miesięcy stale przebywa w placówce, gdzie nie tylko uczestniczy w terapiach indywidualnych i grupowych, ale także poznaje drogę do życia w trzeźwości. Osoba taka uczy się, jak gospodarować czasem wolnym bez używki, jak radzić sobie z sytuacjami stresowymi nie uciekając się do alkoholu oraz co robić w przypadku wystąpienia głodu czy chęci powrotu do nałogu. Drugą formą odwyku jest natomiast ambulatoryjna terapia uzależnień.
Terapia ambulatoryjna – co to?
Terapia ambulatoryjna, zwana również dochodzącą, w przeciwieństwie do leczenia stacjonarnego, nie odbywa się w zamkniętej placówce, jak i ma mniej intensywny przebieg. Bazuje ona przede wszystkim na indywidualnych i grupowych spotkaniach terapeutycznych, w których pacjent zmagający się z alkoholizmem uczestniczy regularnie i cyklicznie. Forma ta jest przeznaczona szczególnie dla osób świadomych swojej choroby i mających silną motywację do wyjścia z nałogu. To również dobra alternatywa dla tych, którzy z różnych powodów nie chcą lub nie mogą udać się na stacjonarne leczenie odwykowe, a także tych, którzy opuścili już ośrodek odwykowy i pragną kontynuować terapię. Jej niewątpliwą zaletą jest możliwość bezpośredniego wdrażania w życie metod radzenia sobie z uzależnieniem oraz zastosowania zdobytych umiejętności w praktyce.
Terapia ambulatoryjna – ile trwa?
Długość terapii ambulatoryjnej nie jest narzucona pacjentowi z góry i w dużej mierze zależy od jego stanu i stopnia uzależnienia. Spotkania z terapeutą odbywają się zwykle od 2 do 3 dni w tygodniu, a cały proces leczenia może trwać od 6 do 12 miesięcy. W jego trakcie pacjent przechodzi przez kilka etapów leczenia:
- Etap wstępny, czasami określany adaptacyjno-motywacyjnym – jego głównym celem jest odejście osoby od dawnych nawyków związanych z używką i zastąpienie ich innymi, pozytywnymi zachowaniami;
- Etap podstawowy – polega przede wszystkim na wywołaniu zmian w myśleniu na temat alkoholu, w tym jego uczuć i postaw wobec używki oraz uświadomienie negatywnych konsekwencji nałogu;
- Etap końcowy – ma on przede wszystkim na celu zachęcenie osoby do angażowania się w aktywności niezwiązane z alkoholem i terapią. W praktyce oznacza to przystosowanie do normalnego funkcjonowania i radzenia sobie z trudnymi emocjami, stresem czy problemami życiowymi bez uciekania się do napojów alkoholowych.
Leczenie stacjonarne a ambulatoryjne
Zarówno leczenie stacjonarne odwykowe, jak i ambulatoryjne niesie za sobą liczne zalety. W przypadku odwyku w specjalistycznej placówce osoba uzależniona jest pod całodobową opieką lekarską, dlatego też w chwilach kryzysu ma zapewnione wsparcie specjalistów. Nie ma ona również kontaktu ze środowiskiem, który wywoływał u niej chęć spożycia napojów wyskokowych. Dodatkowo pacjent ma wówczas możliwość rozwoju nowych zainteresowań, nauki życia w trzeźwości i radzenia sobie z problemami życiowymi oraz sytuacjami stresowymi. Warto również pamiętać, że terapia odwykowa stacjonarna cechuje się wyższą skutecznością niż terapia ambulatoryjna. Alkoholizm jest bardzo podstępną chorobą, a osoby będące w jego zaawansowanym stadium, mogą mieć ogromne trudności w samodzielnym utrzymaniu abstynencji. Terapia ambulatoryjna stanowi doskonałe uzupełnienie stacjonarnego odwyku, a jednocześnie jest dobrym rozwiązaniem w przypadku, gdy osoba nie może pozwolić sobie na kilkutygodniowe porzucenie obowiązków rodzinnych i pracowniczych. Dodatkowo nie izoluje ona pacjenta od otoczenia i umożliwia natychmiastowe wdrażanie zdobytej wiedzy w życie. Wybór formy leczenia zależy więc w dużej mierze od indywidualnych potrzeb osoby uzależnionej.