Alkoholizm to przewlekła choroba, która nieleczona może prowadzić do śmierci uzależnionego. Za rozwój uzależnienia w przypadku napojów wysokoprocentowych odpowiedzialny jest etanol (alkohol etylowy), który oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy. Wynikiem tego jest doświadczanie przez pijącego pozytywnych skutków alkoholizowania się, które związane są z uwalnianiem dopaminy, określanej jako hormon szczęścia. W wyniku jej działania, doznawane są przyjemne uczucia redukcji napięcia i stresu, poprawy nastroju oraz rozluźnienia. Długotrwałe alkoholizowanie się, nawet niewielkimi ilościami napojów wysokoprocentowych skutkuje powstaniem uzależnienia fizycznego i psychicznego od substancji psychoaktywnych, zawartych w alkoholu. Chorobie alkoholowej towarzyszą objawy, które świadczą o rozwoju i pogłębianiu się uzależnienia, wśród nich można wyróżnić między innymi ciągi alkoholowe czy głód alkoholowy. W sytuacji odstawienia substancji psychoaktywnych, chory zaczyna odczuwać nieprzyjemne dolegliwości psychosomatyczne, które w skrajnych przypadkach mogą stanowić zagrożenie dla życia alkoholika. Dlatego też, alkoholizm wiąże się z koniecznością wdrożenia odwyku od substancji psychoaktywnych – etanolu i podjęcie terapii. Należy jednak podkreślić, że alkoholizm jest nieuleczalną chorobą, gdyż nawet zakończona sukcesem terapia nie zagwarantuje abstynencji po opuszczeniu ośrodka. Dodatkowym problemem w zachowaniu trzeźwości jest głód alkoholowy, który jest częstą przyczyną powrotu do nałogu i ponownego alkoholizowania się, nawet po odbytym detoksie i terapii odwykowej. Zatem, co to jest głód alkoholowy? Jak radzić sobie z objawami głodu alkoholowego? Jak walczyć z głodem alkoholowym? Jak przetrwać stan nieodpartej chęci napicia się? Jak pozbyć się głodu alkoholowego, jak go pokonać?
CZYM JEST GŁÓD ALKOHOLOWY? – DEFINICJA
Głód alkoholowy stanowi jeden z objawów zespołu uzależnienia od substancji psychoaktywnych zawartych w alkoholu. Zgodnie z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, głód alkoholowy jest zaburzeniem psychicznym i zachowania. Definiowany jest jako „silne pragnienie lub przymus przyjmowania substancji”, potrzeba, nieodparta chęć jej spożycia i intensywne myśli związane z alkoholem. Należy podkreślić, że głód alkoholowy odczuwają zarówno uzależnieni, którzy znajdują się w czynnym nałogu, a także trzeźwiejący alkoholicy. Ponadto, nawet osoby pozostające od dłuższego czasu w abstynencji mogą odczuwać swoistego rodzaju dyskomfort psychiczny i emocjonalny, który związany jest z głodem alkoholowym i chęcią sięgnięcia po wysokoprocentowe napoje celem redukcji napięcia. Osobę, która doznaje silnego pragnienia określa się mianem alkoholika na głodzie. Stan głodu alkoholowego jest niezwykle groźny dla uzależnionego, ponieważ może doprowadzić do przerwania abstynencji nawet po wielu latach i powrót do nałogu. Jak zatem objawia się głód alkoholowy? Jak go rozpoznać, jakie są jego objawy? Jak odczuwa się głód alkoholowy?
OBJAWY GŁODU ALKOHOLOWEGO
Głód alkoholowy może być wynikiem pojawienia się myśli lub uczuć zarówno negatywnych, jak i pozytywnych. Należy jednak wskazać, że niezależnie od przyczyn, objawy głodu są podobne. Ponadto, warto podkreślić, że symptomy głodu alkoholowego mogą być zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Sygnałami ostrzegawczymi są problemy ze snem, utrata apetytu, towarzyszący alkoholikowi niepokój, lęk a nawet depresja (tzw. depresja alkoholowa). Ponadto, często pojawiają się zmiany nastroju, zakłopotanie oraz obniżona aktywność i niechęć do podejmowania jakiejkolwiek aktywności bądź wręcz przeciwnie – pobudzenie. Alkoholik na głodzie może wykazywać również rozdrażnienie i rozkojarzenie, gdyż jego myśli zaabsorbowane są przez chęć zdobycia i spożycia alkoholu. Dlatego też, wszelkie niepokojące oznaki, które mogą świadczyć o pojawieniu się głodu alkoholowego nie powinny być bagatelizowane. W sytuacji wystąpienia objawów konieczna jest pomoc ze strony najbliższych w formie rozmowy i wsparci oraz skierowanie chorego do specjalisty – psychologa lub psychoterapeuty, który pomoże wytrwać w abstynencji i przepracuje z chorym sposoby redukcji napięcia.
PRZYCZYNY GŁODU ALKOHOLOWEGO
Alkohol powoduje powstanie fizycznego i psychicznego uzależnienia. Dlatego też, wyleczenie wiąże się z koniecznością detoxu organizmu i wdrożenia alkoholowej terapii odwykowej. Głód alkoholowy zazwyczaj najsilniej odczuwany jest podczas detoksu organizmu z substancji psychoaktywnych – uzależniających. Przyczyną powstania głodu jest usuwanie z krwi substancji psychoaktywnych i nagromadzonych toksyn, pochodzących z alkoholu etylowego, które są wynikiem długotrwałego uzależnienia i ciągów alkoholowych. Wynikiem oczyszczenia organizmu z substancji toksycznych jest zaprzestanie działania metabolitów alkoholowych na ośrodkowy układ nerwowy, co skutkuje pojawieniem się objawów zespołu abstynencyjnego (odstawiennego). Detoksykacja wiąże się w wystąpieniem nieprzyjemnych, a nawet bolesnych dolegliwości, takich jak drżenie rąk, niepokój, lęk, bóle mięśni i ciała, zaburzenia pracy serca, bezsenność, wahania ciśnienia czy biegunka. Stan ten jest wynikiem znacznego obniżenia alkoholu we krwi, dlatego też pojawia się głód alkoholowy. Należy jednak podkreślić, że głód może pojawić się również po latach abstynencji. W takich sytuacjach jest zazwyczaj wynikiem działania bodźców zewnętrznych, przykładem może być powrót do miejsca alkoholizowania się – baru czy knajpy, przebywanie z osobami pijącymi alkohol, ale również zapach alkoholu. Czynniki wewnętrzne również mogą wpłynąć na powstanie nieodpartej chęci alkoholizowania się, są to zazwyczaj napotykane trudności i sytuacje stresowe, a także strach, niepokój, lęk, szczególnie jeżeli przed terapią alkoholik radził sobie z nimi spożywając alkohol.
ILE TRWA GŁÓD ALKOHOLOWY?
Głód alkoholowy najsilniej odczuwają osoby, które podejmują leczenie detoksykacyjne z substancji psychoaktywnych – podczas detoksu organizmu. Okres ten wiąże się z występowaniem nieprzyjemnych dolegliwości psychosomatycznych, które mogłyby być złagodzone poprzez spożycie alkoholu etylowego. Z tego względu u alkoholika powstaje nieodparta chęć, wewnętrzny przymus picia. Należy jednak podkreślić, że głód alkoholowy najsilniejszy jest zazwyczaj na początku leczenia odwykowego i z czasem maleje. Nie oznacza to jednak, że nawet po zakończonej sukcesem terapii zanika. Nieodparta chęć alkoholizowania się może pojawić się nawet po okresie kilkuletniej abstynencji. Wpływ na pojawienie się natrętnych myśli o alkoholu i nieodpartej chęci picia ma wiele czynników. Należy tu wskazać między innymi długość trwania nałogu i ciągów alkoholowych, a także stan zdrowia psychicznego i fizycznego oraz wsparcie najbliższych w wytrwaniu w abstynencji i obecność alkoholu w otoczeniu chorego. Po jakim czasie zatem mija głód alkoholowy? Jak złagodzić jego objawy? Jak go zmniejszyć, jak powstrzymać?
SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z GŁODEM ALKOHOLOWYM
Głód alkoholowy stanowi poważny problem, gdyż jest główną przyczyną powrotu do nałogu i alkoholizowania się. Z tego względu, należy wypracować metody i strategie radzenia sobie z głodem alkoholowym. Główną rolę odgrywa tu ustalenie tzw. wyzwalaczy głodu alkoholowego. W tym celu konieczne jest wskazanie, które miejsca, osoby, rzeczy i sytuacje wyzwalają w uzależnionym potrzebę spożywania napojów wysokoprocentowych. Kolejnym etapem jest opracowanie technik radzenia sobie z dysonansem pomiędzy chęcią alkoholizowania się a wytrwania w abstynencji i niejako ustalenie skali nasilenia głodu alkoholowego. Skutecznym sposobem walki z odczuwaniem chęci picia jest unikanie miejsc i osób, które mogłyby wzbudzić potrzebę alkoholizowania się. Należy jednak wskazać, że unikanie stresowych sytuacji będących wyzwalaczem głodu, nie zawsze jest możliwe. Dlatego też, niezbędne jest wypracowanie metod radzenia sobie z trudnościami i pokonywania własnych ograniczeń. Pomocne w tym przypadku jest symulowanie w głowie możliwych scenek i ustalenie sposobów rozwiązania problemu oraz właściwych wzorców zachowania. Nieoceniona jest w tym przypadku pomoc specjalistów – terapeutów, psychologów i psychiatrów, którzy poprzez rady wskazują możliwe wzorce zachowań i postaw w sytuacji napotykanych przeciwności. Z tego względu, niezwykle ważna jest terapia uzupełniająca bądź uczestnictwo w grupie AA ( grupa Anonimowych Alkoholików) po zakończonym leczeniu odwykowym, gdyż umożliwia bieżące analizowanie problemów, wsparcie w wytrwaniu w abstynencji i walkę z głodem alkoholowym. Ułatwia to wzbudzenie w chorym pewności siebie oraz poczucia kontroli nad sytuacją i własnym życiem. Warto również spisać cele i powody, dla których alkoholik chce zachować abstynencję. Sięgnięcie do nich, nawet w sytuacji niemożności racjonalnego myślenia, zwiększa motywację w wytrwaniu w trzeźwości i pokonaniu głodu alkoholowego. Ponadto, osoby zmagające się z głodem alkoholowym mogą poddać się terapii poznawczo-behawioralnej, której celem jest zmiana negatywnych myśli, mogących doprowadzić do nawrotu alkoholizmu. Pojawia się jednak pytanie, jak zatrzymać nieprzyjemny stan nieodpartej chęci spożycia alkoholu? Pomocne mogą okazać się leki zmniejszające, obniżające uczucia głodu, których celem jest redukcja napięcia. Tabletki na zmniejszenie głodu alkoholowego, zażywane są w szczególnych sytuacjach, celem zapobiegania nawrotom uzależnienia.