Komunikacja z osobą uzależnioną jest trudna, wymaga cierpliwości i czasu. Często bliscy sami nie wiedzą, jak podjąć rozmowę, co w niej poruszyć i jak się zachować, by nie wywołać kłótni. Konfrontacja z problemem może być bolesna i nie zawsze przynosi oczekiwany skutek. Problem z alkoholem u partnera lub partnerki opiera się na mechanizmie iluzji i zaprzeczeń, a także przeniesienia odpowiedzialności na drugą osobę. Sprawdź, kiedy warto zdecydować się na prowadzenie rozmowy i jakie techniki komunikacji warto zastosować, a także, gdzie szukać pomocy!
Sygnały świadczące o problemie z alkoholem
Na początku problem z alkoholem jest praktycznie niewidoczny. Często może być przyczyną innych schorzeń, dlatego jest pomijany. Najczęściej pojawia się drażliwość, zmęczenie i bóle głowy spowodowane częstym spożywaniem alkoholu, na przykład na imprezach, których częstotliwość wzrosła. Życie towarzyskie opiera się głównie na piciu, dlatego tolerancja na alkohol się zwiększa. Rozpoczyna się również namawianie innych do picia, kupowanie coraz większych zapasów trunków czy stopniowe unikanie obowiązków na rzecz relaksu po trudnym dniu. Kolejnymi symptomami, które mogą wskazywać na problemy z alkoholem są fizyczne objawy – drgawki, nudności, bóle, a także brak kontroli nad piciem, izolacja społeczna, zaniedbanie pracy i bliskich, okresy abstynencji i ciągi.
Jak skutecznie nawiązać rozmowę o problemie alkoholowym?
Rozmowę z osobą uzależnioną od alkoholu najlepiej nawiązać, kiedy jest trzeźwa. W przeciwnym razie nie tylko możesz zostać zignorowany czy obrażony, ale także taki dialog może wywołać konflikt. Postaraj się wyciszyć emocje – pamiętaj, że oskarżenia czy groźby jedynie spotęgują niechęć do rozmowy. Skup się na faktach i wydarzeniach, które miały miejsce i określ, jak wpłynęły na rodzinę/relację/pracę/jakie uczucia Ci towarzyszyły. Warto podkreślić, jakie konsekwencje przyniosło zachowanie osoby uzależnionej. Przykładowo – konsekwencją picia jest utrata pracy, brak pieniędzy i zadłużenie. Okaż również swoje wsparcie – zaznacz, że jesteś i okażesz pomoc w uzależnieniu od alkoholu, na przykład w postaci znalezienia grupy AA czy ośrodka leczenia uzależnień. Wysłuchaj również drugiej strony – być może poznasz powody, dla których nie potrafi odstawić alkoholu. Cierpliwie odpowiadaj, zapewniaj, że chcesz pomóc w odnalezieniu drogi do trzeźwości. Doceniaj również każdy kolejny wykonany krok ku nowemu życiu. Osoba uzależniona musi być w pełni odpowiedzialna za to, co robi i uświadomić sobie, że ma problem. W przeciwnym razie wszystkie zapewnienia o zmianie będą jedynie pustymi słowami.
Techniki aktywnego słuchania w kontekście uzależnień
Uzależnienie alkoholowe powoduje szereg różnych konsekwencji, w tym znaczne pogorszenie się relacji z bliskimi. Rozmowa z kimś, do kogo uczucia znacznie się osłabiły jest trudna, dlatego warto wcześniej spotkać się ze specjalistą, który zajmuje się leczeniem uzależnień. Nie tylko powie Ci, jak postępować, ale także zapewni wsparcie psychologiczne. W trakcie rozmowy staraj się utrzymywać kontakt wzrokowy. Warto patrzeć w oczy przez około 5 sekund, a następnie zastosować inną z technik. Kontakt wzrokowy ma jeszcze jedną zaletę, potrafi wywołać silne emocje w obu stronach konwersacji. W trakcie rozmowy staraj się zadawać pytania, które pomogą drugiej stronie rozwinąć myśli i wątki, a jednocześnie wysłać sygnał, że uważnie słuchasz. Stosuj parafrazy – pytaj czy dobrze zrozumiałeś, podsumowuj i nie bój się prowadzić rozmowę dalej. Staraj się nie przerywać, pozwól dokończyć myśl, zachęcaj do kontynuacji rozmowy. Jednocześnie, staraj się nie wyładowywać swoje frustracji, nie tłumacz osoby uzależnionej, nie ukrywaj, że wszystko jest w porządku, ale staraj się trzymać nerwy na wodzy.
Kiedy szukać profesjonalnej pomocy?
Zawsze! Chociaż zdarzają się przypadki samodzielnego wyjścia z uzależnienia, to często nieprzepracowanie ze specjalistą problemów powoduje nawrót choroby. Warto wiedzieć, że leczenie można podjąć w praktycznie każdym stadium rozwoju alkoholizmu. Im wcześniej się zgłosisz po pomoc, tym efektywniejsza będzie terapia. Problem z piciem alkoholu dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, a leczenie wymaga zaangażowania, motywacji i chęci do zmiany. To sam chory musi chcieć wyjść z uzależnienia. By zrozumieć, że jedyną drogą do wyleczenia jest terapia czasami musi upłynąć sporo czasu. Terapia uzależnień poprzedzona detoksem pozwala odzyskać równowagę w życiu, a także zminimalizować ryzyko wystąpienia nawrotu. Podczas spotkań z wykwalifikowanym terapeutą krok po kroku można odkryć źródło problemu i odnaleźć inne sposoby do ich rozwiązania niż sięganie po alkohol. Zamknięty ośrodek uzależnień alkoholowych zatrudnia wielu specjalistów, którzy mają fachową wiedzę. W bezpiecznym i przyjaznym środowisku, z daleka od dawnych znajomości znacznie łatwiej przepracować problemy. Czas trwania detoksu i terapii to indywidualna kwestia, a wiele zależy od stopnia zaawansowania uzależnienia i długości jego trwania.