Uzależnienie od alkoholu, podobnie jak od każdej innej substancji, to choroba, która negatywnie wpływa na niemal każdy aspekt życia. Oprócz ogromnych zniszczeń, jakie wywołuje w organizmie człowieka, przyczynia się również do znacznego pogorszenia stanu psychicznego. Co gorsza, szkody psychiczne spowodowane ich nadużywaniem niestety nie ograniczają się wyłącznie do tymczasowych spadków nastroju, które ustępują po ich odstawieniu. Przedstawiamy najczęstsze psychiczne skutki uzależnienia od alkoholu oraz ich konsekwencje dla osoby zmagającej się z zależnością.
Jak alkohol wpływa na psychikę?
Aby lepiej zrozumieć, dlaczego uzależnienie alkoholowe negatywnie odbija się na psychice osoby, warto wyjaśnić fizjologiczny mechanizm działania napojów wyskokowych. Alkohol zalicza się do substancji określanych mianem depresantów, które wpływają na spowolnienie pracy mózgu. Właśnie dlatego po jego spożyciu nasze reakcje są wolniejsze, czujemy się zdezorientowani i mamy problemy z równowagą, a także chwilowo się uspokajamy i odczuwamy swego rodzaju euforię. Niestety jego długotrwałe nadużywanie, prowadzące do wykształcenia się nałogu, niesie za sobą znacznie poważniejsze konsekwencje. Obniżona aktywność mózgu prowadzi do zaburzeń pamięci, koncentracji i postrzegania oraz uszkodzenia komórek nerwowych, co powoduje chwiejność emocjonalną, wahania nastroju, drażliwość, wzmożoną złość, a czasem także agresję. To właśnie z tego powodu, w dłuższej perspektywie czasu, psychologiczne skutki alkoholizmu prowadzą do wykształcenia się przeróżnych chorób psychicznych.
Depresja i lęk jako konsekwencje alkoholizmu
Jednymi z najczęstszych skutków psychicznych alkoholizmu są wzmożone stany lękowe po alkoholu. Doświadczająca ich osoba może odczuwać silny, długotrwały i nieuzasadniony konkretną sytuacją niepokój, który najczęściej pojawia się w trakcie trzeźwienia. Objawia się zwykle uczuciem przytłoczenia, bezradności i zmartwienia, a niekiedy również strachem przed utratą kontroli nad swoim życiem. Niestety człowiek zmagający się z nałogiem, aby stłumić nieprzyjemne stany psychiczne, często sięga wówczas po kolejną dawkę alkoholu, wpadając w błędne koło uzależnienia.
Inną, równie często występującą konsekwencją uzależnienia, jest depresja po alkoholu. Ze względu na jej zbliżony przebieg, niekiedy trudno je odróżnić. Istnieją jednak pewne kluczowe różnice między tymi chorobami. U ludzi zmagających się z nałogiem zaobserwować można znaczny spadek nastroju, nasilenie pesymistycznych myśli oraz charakterystyczne dla uzależnienia silne poczucie winy i wstydu. Często towarzyszą temu również nieprzyjemne objawy fizyczne. Dodatkowo osoba ma wówczas większą skłonność do samoleczenia napojami wyskokowymi. Wpływ alkoholu na depresję jest niestety ogromny, a jedynym skutecznym sposobem na pozbycie się przykrych dolegliwości psychicznych okazuje się być leczenie alkoholizmu połączone z terapią.
Wpływ alkoholu na poczucie wartości i samoocenę
Stany lękowe i stany depresyjne po alkoholu wiążą się również z innymi przykrymi skutkami psychicznymi. Uzależnienie bardzo często prowadzi do znacznego obniżenia samooceny i spadku poczucia własnej wartości. Zwykle wynika to z utraty wiary w możliwość wyjścia z alkoholizmu, trudności w realizacji codziennych obowiązków czy też z braku zrozumienia przez otoczenie. Stan psychiczny dodatkowo pogarsza ogromna frustracja spowodowana nieudanymi próbami odstawienia substancji oraz nieumiejętność dotrzymania obietnic poprawy.
Niska samoocena i poczucie własnej wartości są nie tylko konsekwencją nadużywania alkoholu, ale również przyczyną niektórych negatywnych stanów psychicznych osoby uzależnionej. Mogą prowadzić do wzmożenia autoagresji i agresji wobec innych, nienawiści do samego siebie czy też występowania myśli, a nawet prób samobójczych. To między innymi dlatego tak ważne jest podjęcie leczenia i udanie się na odwyk alkoholowy.
Wpływ uzależnienia na relacje międzyludzkie
Psychiczne skutki alkoholizmu niestety nie ograniczają się wyłącznie do odczuwania przykrych stanów emocjonalnych przez osobę zmagającą się z nałogiem. Pogorszeniu ulegają również jej relacje z innymi ludźmi. Wraz z postępowaniem uzależnienia, całe życie człowieka zaczyna koncentrować się na używce, która staje się jedynym obiektem zainteresowań i źródłem rozrywki. Stopniowo więzi z przyjaciółmi i rodziną przestają mieć tak duże znaczenie, zaniedbywane zostają obowiązki rodzinne, zmienia się również zachowanie w stosunku do najbliższych. Należy jednak zaznaczyć, że nie wynika to z rzeczywistej obojętności osoby zmagającej się z nałogiem na relację z innymi – powodem jest właśnie uzależnienie. Mimo iż okazywanie empatii i zrozumienia wobec człowieka uzależnionego może być bardzo trudne dla jego bliskich, wsparcie w walce z alkoholizmem ma ogromne znaczenie dla procesu zdrowienia. Pamiętaj, że uzależnienie to nie wyrok! Jeżeli więc zauważysz u siebie objawy alkoholizmu, nie bój prosić się o pomoc. Udaj się do ośrodka leczenia uzależnień i zawalcz o swoje życie!