Mianem lekomanii określa się uzależnienie od środków farmaceutycznych, których zadaniem jest wywołanie określonych objawów fizycznych i psychicznych. Osoba zmagająca się takim uzależnieniem zażywa leki bez wskazań lub niezgodnie z zaleceniami lekarza w dawkach, które stale zwiększa bez konsultacji ze specjalistą. Takie zachowanie może prowadzić do różnego rodzaju chorób, a w konsekwencji również do śmierci. Lekomania obejmuje kilka grup przyjmowanych leków. Najczęściej są to środki nasenne, uspokajające, przeciwbólowe, a także przeczyszczające. Uzależnienie od leków jest równie poważnym problemem jak narkomania czy alkoholizm, dlatego wymaga odpowiedniego leczenia. Nagłe zaprzestanie przyjmowania wywołuje zespół odstawienny.
Czym jest i jak wygląda zespół odstawienny?
Im dłużej osoba uzależniona przyjmuje daną substancję, tym większych dawek domaga się organizm. Lekomania jest o tyle trudna do zdiagnozowania na początku, że pacjent rzeczywiście potrzebuje leku, natomiast moment, w którym przestaje spełniać swoje zadanie, a zaczyna rozwijać się choroba jest trudny do wychwycenia. Osoba uzależniona jest przekonana, że substancja nie działa, więc prosi o zmianę na inny lek, zwiększenie dawki, a finalnie stara się zdobyć preparat na własną rękę. Odstawienie powoduje zespół abstynencyjny.
Brak dawki leku powoduje problemy ze snem, drgawki, chory odczuwa lęk, ma problemy z apetytem oraz towarzyszy mu obniżony nastrój. Mogą pojawić się również objawy zbliżone do grypy – drżenie mięśni, gorączka, dreszcze oraz psychotyczne, jak omamy i halucynacje. Kulminacja tych odczuć może prowadzić do niewydolności narządów, a także skrajnych zachowań, jak na przykład chęć popełnienia samobójstwa. Nie można ot tak odstawić przyjmowanych leków – niezbędna będzie profesjonalna pomoc.
Jak długo trwa zespół odstawienia leków?
Pierwsze objawy występują zwykle w ciągu 48 godzin od przyjęcia ostatniej dawki. Zespół odstawienia leków może trwać nawet do kilku tygodni. Wiele zależy od stopnia zaawansowania uzależnienia, a także samej substancji, którą uzależniony zażywa. Lekomania jest uzależnieniem nie tylko fizycznym, ale także psychicznym, dlatego pojawia się silna potrzeba zażycia leku oraz paniczny lęk przed tym, że substancji zabraknie. Kończący się blister to sygnał, że należy w jakiś sposób zdobyć preparat. Początkowo są to częste wizyty u lekarza z różnymi dolegliwościami i prośby o lek, który zawiera daną substancję. Kolejne kroki mogą być kierowe w stronę czarnego rynku. Co ciekawe, uzależnieni od leków brną w chorobę pomimo świadomości, że niesie to ze sobą spore ryzyko przedawkowania, wyniszczenia organizmu, a finalnie również do śmierci.
Jak wyjść z lekomanii?
Lekomania, podobnie jak narkomania wymaga nie tylko leczenia odwykowego, ale także terapii i pracy nad sobą. Pierwszym krokiem powinno być świadome przyznanie się do problemu i jego zdiagnozowania. By rozpocząć leczenie lekomanii, niezbędna jest chęć do wprowadzenia zmian i odnalezienie motywacji do przewartościowania życia. Zaawansowana lekomania wymaga detoksu. Odtrucie polega na stopniowym schodzeniu z dawek leku, by ograniczyć ryzyko wystąpienia zespołu abstynencyjnego. Jego zadaniem jest całkowite usunięcie substancji, która wywołała uzależnienie z krwi, a także wzmocnienie słabego organizmu od strony fizycznej. Dopiero kolejnym krokiem jest terapia. W trakcie zajęć pacjent poznaje mechanizm działania leków. Dzięki współpracy z terapeutą można odnaleźć źródło problemu, a także psychologiczne podłoże jego pojawienia się. Wraz z każdymi kolejnymi zajęciami, pacjent uczy się, jak radzić sobie z codziennością bez zażywania leków. Rodzaj i nurt terapii jest dobierany do danego przypadku indywidualnie. Terapia może odbywać się stacjonarnie w ośrodku zamkniętym. Taka forma daje najlepsze efekty. Pacjenci mają zapewnione komfortowe warunki pobytu, dyskrecję i pełne wsparcie. Długość terapii zależy od stopnia zaawansowania uzależnienia i postępów w leczeniu. Po opuszczeniu placówki warto kontynuować terapię w trybie ambulatoryjnym. Dzięki temu można wyjść z uzależnienia i na nowo odnaleźć radość z życia.